ولم يمت قبل انقضاء العمر أحد
والنفس تبقى ليس تفنى للابد
Ve lem yemut keblenkidâ il umri ehedün,vennefsü tebkâ
leyse tefnê lilebedi
Yaşayan hiç bir kimse, ömrü tükenmeden ölmez, nefis (ruh)
ebediyete kadar kalır ve yok olmaz.
Arş, kürsü,Levh-i Mahfuz,kalem, Cennet ve Cehennem de yok olmayacaklardan sayılır.
Not: Ruhun yok olup olmaması konusunda akaid âlimleri arasında görüş farkı vardır.
Öldürülen kimse eceli ile ölmüştür, bazı hadislerde geçen ömrün uzamasından maksat, kişinin ömrünün bereketli oluşu, ömrü boşa tüketmeyip dolu dolu geçirmesi, öldükten sonra çeşitli iyiliklerinden dolayı unutulmayıp adının anılması,hayatta iken yaptığı bazı güzel amellerden dolayı amel defterinin açık tutulması şeklinde izah edilmiştir.
Ölümden sonra ruh,ya nimet görür,ya da azab görür, mü'minlerin ruhları illiyyîn'de kâfirlerin ruhları Siccîn'dedir.Her ruh'un kendi bedeni ile manevi bir irtibatı vardır ve bu irtibat dünya hayatındaki ruh- beden irtibatına benzemez.
İbni Abdulber'in cumhur alimlerden naklettiğine göre ruhlar aynı zamanda kabirlerinin civarında da bulunur.
Bazı ruhlar, dünyada iken vermesi gereken ama vermediği bazı borçlar ve buna benzer hususlar yüzünden illiyyîne varmaktan engellenir,hapsedilir.
Mü'min'in ruhu cennet meyvelerinden bir kuş misali nimetlenir diriliş günü bedenle tekrar buluşuncaya kadar bu devam eder.
Suyûtî,Şerh us Sudûr Hâdis no: 306.
Ruh'un beden ile irtibatı beş çeşittir;
1-)Anne karnındaki ruh ve beden beraberliği,
2-) Doğumdan sonraki beraberlik,
3-) Uyku halinde olan ruh-beden beraberliği.
Burada ruh bir yönü ile bedenle beraber,diğer bir yönü ile bedenden ayrıdır.
4-)Berzahta ruh'un beden ile irtibatı.
5-) İnsanlar cesedleriyle dirilecekleri gün (el ba'su ba'del mevt) ruh'un beden ile olacak olan irtibatı.Bu irtibat tüm irtibatlardan en güçlü olandır,bu irtibatla artık beden ölmez,uyumaz ve bozulmaz.
Uyuyan kişinin ruhu bedenindedir ve diridir fakat onun hayatı uyanık olan insanın hayatı gibi değildir,zira uyku ölümün kardeşidir (bir çeşit ölümdür).
Ölen kişinin berzah âlemindeki haleti de böyledir, berzah âlemindeki halet,diri ile ruhu bedenine dönmeyen ölü arasında bir halettir, tıpkı ölü ile
diri arasında bulunan uykudaki kişi gibi.
Rüya Gören bazıları vefat edenlerden bazılarını rüyasında görmüş ve; hangi ameli en hayırlı buldunuz diye sormuşlardır, aldıkları cevaplar genellikle şöyledir: Öldükten sonra en hayırlı bulduğumuz ameller: zikir meclislerinde bulunmak, geceyi ihya edip teheccüd kılmak dua etmek istiğffar etmek, Kur'an okumak Allah korkusundan ağlamak ve sırf Allah için yapılan işler demişlerdir.
Vefat eden kızını rüyada gören bir baba sorar: orada,berzahta ne var ne yok bana anlatabilir misin?
Kız babasını cevap verir:
Çok büyük bir durumla karşı karşıyayız biliyoruz ama yapamıyoruz Siz yaşadığınız halde biliyorsunuz yine de yapmıyorsunuz, Allah'a yemin ederim ki bir subhanallah veya bir secde veya bir zikir veya iki rekat namazı bize verseler,amel defterimize yazsalar bütün dünya ve içindekilerinden bizim için daha geçerli daha hayırlıdır ama artık yapamıyoruz.
İbn-i kayyım il Cevziyye,Ruh sah:98.
Ey yaşayan bizler! İbret alalım hiçbir anı boş geçirmeyelim bugün bütün imkanlar elimizde yarın bütün imkanlar kalır gerimizde.
Allahım! Ruhumuz bedenimizden ayrılmadan bizimle günahların arasını doğu-batı arası gibi ayır ve uzak eyle.
Bizlere ve bütün mümin kardeşlerimize dünyada,berzahta ve ukbâda yardım eyle.Âmîn.
Ahmet ÖZKAN
Emekli Müftü
26 Ağustos 2023 C.tesi
