Vasiyetnamenin iptali davası, vasiyetnamenin geçersizliği veya hukuka aykırılığı iddialarıyla, iptalde menfaati bulunan mirasçılar veya vasiyet alacaklıları tarafından açılır. İptal davalarında, vasiyetnamenin hukuka uygun olup olmadığı, vasiyetçinin ehliyeti ve şekil şartlarına uygunluk incelenir.
Vasiyetnamenin İptal Sebepleri
Vasiyetnamenin iptali için belirli sebepler kanunda öngörülmüştür. Bunlar arasında:
- Ehliyet Eksikliği: Vasiyetnamenin düzenlendiği sırada vasiyetçinin ayırt etme gücüne sahip olmaması veya 15 yaşını doldurmamış olması durumunda vasiyetname iptal edilebilir.
- İrade Sakatlığı: Zorlama, tehdit, aldatma veya hata sonucu düzenlenen vasiyetname iptal edilebilir. Örneğin, miras bırakanın kendisine bakılmaması tehdidiyle korkutularak vasiyet düzenlemesi bu kapsamdadır.
- Şekil Şartlarına Aykırılık: Vasiyetnamenin, kanunda belirtilen şekil şartlarına uymaması iptal sebebidir. Örneğin, resmi vasiyetnamenin noter huzurunda iki tanıkla düzenlenmemesi bu kapsamdadır.
- Saklı Payların İhlali: Miras bırakan, saklı paylı mirasçıların haklarını ihlal edemez. Bu durumda saklı pay sahibi mirasçılar tenkis davası açarak haklarını talep edebilir.
Dava Açma Süresi
Vasiyetnamenin iptali davası için Medeni Kanun'da belirli süreler öngörülmüştür:
- Vasiyetnamenin iptalinde menfaati bulunan davacının mirasbırakan tarafından düzenlenen vasiyetnameyi, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak 1 yıl,
- Her halde vasiyetnamenin açılma tarihinden itibaren:
- İyiniyetli davalılara karşı 10 yıl,
- İyiniyetli olmayan davacılara karşı 20 yıl
Vasiyetnamenin açılma tarihinden itibaren iyi niyetli vasiyet alacaklılarına karşı 10 yıl, kötü niyetli olanlara karşı ise 20 yıl içinde dava açılabilir. Bu süreler hak düşürücü niteliktedir ve süresi içinde dava açılmazsa iptal talebi düşer. Bu nedenle sürecin mutlaka alanında uzman bir ankara miras avukatı yardımıyla takibi gerekmektedir.
Yargılama Süreci
Vasiyetnamenin iptali davası, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılır. Davacı, vasiyetnamenin geçersiz olduğunu kanıtlamakla yükümlüdür. Mahkeme, deliller, tanık beyanları ve gerekirse bilirkişi raporları ışığında karar verir.
İptalin Sonuçları
Vasiyetnamenin iptali kararı, sadece davaya taraf olanlar arasında geçerli olur. İptal kararı, vasiyetnameyi sanki hiç yapılmamış gibi değerlendirir. Vasiyetnamenin bir kısmının iptal edilmesi durumunda, sadece iptal edilen kısım için miras hukuku hükümleri uygulanır; diğer kısımlar geçerliliğini korur. Eğer iptal edilen vasiyetnamenin öncesinde başka bir vasiyetname varsa, bu yeni durum dikkate alınır ve miras buna göre paylaşılır.
Vasiyetname ve Miras Sözleşmesi Arasındaki Fark
Vasiyetname, tek taraflı bir irade beyanı iken, miras sözleşmesi iki taraf arasında düzenlenir ve resmi şekilde yapılması gerekir. Ayrıca, vasiyetname, miras bırakan tarafından ölüm anına kadar serbestçe geri alınabilirken, miras sözleşmesinden tek taraflı irade beyanı ile dönmek genellikle mümkün değildir.
Sonuç olarak, vasiyetnamenin iptali davaları oldukça karmaşık ve dikkat gerektiren hukuki süreçlerdir. Bu nedenle, böyle bir durumda hukuki danışmanlık almak önemlidir.
Kaynak: https://www.delilavukatlik.com/post/vasiyetnamenin-iptali-davasi