Her seçimin kendine özgü seçmen tercihini etkileyen önemli unsurları vardır. Seçimlerde "Beka
Meselesi" en temel olgudur ancak bu yerel seçimleri seçmen "Beka Meselesi" olarak
Algılamamaktadır. Özellikle son genel seçimlerde seçmen, seçimi bir "Beka Meselesi" olarak algılamış
ve gereken tercihini yapmıştır. Özellikle Savunma Sanayindeki başarıların inkıtaya uğrayacağı
Düşüncesi ile seçmen çoğu sorunu askıya alarak tercihini kullanmıştır.
Ancak yerel seçimlerde seçmenin şu temel sorunları dikkate alarak tercihini yapacağı kanaatindeyim.
1- Genel Ekonomik Sıkıntılar
Toplumda gelir dağılımında dengesizlik olduğunu kabul etmek zorundayız. Fiyatlar istikrara maalesef
kavuşmamıştır. Halkın alım gücü önemli ölçüde zayıflamıştır. Ekonomik sıkıntıları halkın yaşamasına
rağmen, devlet imkanlarını elinde bulunduranların bu ekonomik sıkıntıdan etkilenmemesi, israf
harcamaları halkın dikkatini çekmektedir.
Devlet imkanını elinde bulunduranların maaşları ile varlıkları ve harcamaları arasında tutarsızlıklar
halkın tepkisine sebep olmaktadır.
Halk “ekonomik sıkıntı varsa yöneten, yönetilen vb. hepimiz beraber çekelim...” demektedir.
2- Emeklilerin Beklenilen Zammı Alamaması
EYT ile Emekli-Çalışan oranı ciddi manada bozulmuş, bu da emekliler açısından (maaş olarak)
olumsuz bir sonuç meydana getirmiştir. Bu durum Sosyal Güvenlik Sisteminde dengeleri olumsuz
etkilemiştir.
Sosyal Güvenlik Sisteminin sürdürülebilir olması için ideal “aktif (çalışan)/pasif (emekli) oranı 4’tür.”
Yani 4 çalışan 1 emekliyi finanse ettiği durumda Sosyal Güvenlik Sistemi sürdürülebilir durumdadır.
İdeal rakam 4 iken
2020 yılında bu oran 1,87
2021 yılında bu oran 1,93
2022 yılında bu oran 2,01 idi.
2023 Mayıstan sonra yani EYT’den sonra 1,79 olmuştur. Yani ideal rakam olan 4’ün çok altındayız. Bu
da SGK’nın sürekli açık vermesi demektir.
ABD’de bu oran 3,23
İngiltere’de ise 3,12’dir.
Sonuç olarak
Çalışan/Emekli oranındaki dengesizlik emekliye gereken zammın verilmesini engellemiştir. Çiftçi
emeklisi ile yıllarca yüksek oranda prim ödeyen aynı zammı almıştır.
Yıllarca memurun aldığı zam ne ise emekli memur da aynı zammı alırken son uygulama ile memur
emeklisine seyyanen zam verilmemiştir.
Bütün bunlar emeklileri küskünlüğe ve kırgınlığa sevk etmiştir. Bunun da sandığa yansıması kuvvetle
muhtemeldir.
3- Adayların Tabanda Kabulü ve Saha Performansı
Seçmenin gözüne girebilmek, seçmenin ruhuna dokunabilmek, seçmen ile bütünleşebilmek en
önemli unsurdur. Adayın bir geçmişi, hikayesi olmalı ki; seçmen adayı kabullensin ya da sahada çok
ustaca tavır ve medeni ilişkilerde bulunarak seçmenin takdirini toplayıp,ruhuna dokunacak hal ve
hareketlerde bulunması gerekir.
Bir partinin rüzgarı eskiden olduğu gibi bu seçimde çok önem arz etmeyecektir.
Adayların seçim çalışması sürecinde mütevazi bir tavır sergilemesi seçmenin dikkatini çekecektir.
Adayların özgün kişiliği seçmen için daha önemlidir. Arkalarında birilerinin olması imajı seçmenin
satın alacağı bir meziyet değildir. Çünkü adayları tepe belirler ama oyu halk verir.
