SU TÜKETİMİ VE İSRAFI
İnsanoğlunun yaşamını idame ettirebilmesi için gerekli olan ihtiyaçların en başında hava, ondan sonra su gelmektedir. Bu iki ihtiyaçtan sonrakiler, 3, 4… diye sıralanabilir.
Yaşam için olmazsa olmazların başında gelen hava, dünya da ve diğer alemler ile doğa da, yeterince ve fazlasıyla var gibi görünse de, şimdilik para ile satın alınmadığı için, pek fazla bir sorun oluşturmamaktadır. Ama sanayileşme ile hava kirliliği de yavaş yavaş kendini hissettirmeye başlamıştır.
Ben çok iyi hatırlıyor ve biliyorum, Bursa’da öğrencilik yıllarımızın son zamanları 1985 ve ondan sonraki yıllarda, özellikle kış aylarının soğuk geçen Aralık-Ocak- Şubat ayların da, ısınmak için kömür tüketimi artınca hava kirliliğinden dolayı, görüş mesafesinin 1 m’ye kadar düştüğü gün ve yılları çok yaşadık.
O zaman, ifade edilen ve Devlet yetkililerinin çözüm için konuştukları tek şey, kesin ve tek çözümün doğalgaz olduğuydu. Bunun için Botaş şirketinin kuruluş hazırlıklarının tamamlandığı, faaliyete geçtiği ve altyapısı tamamlanıp, doğalgaz ithal edilip getirilerek kullanılmaya başlandıktan sonra sorunun tamamen çözüme kavuşmuş olacağıydı.
Bugüne kadar kirliliğin dışında, havayla ilgili bir problem görülmediği için pek yokluk, sıkıntı, darlık, pahalılık gibi konular gündeme girmedi.
Hayatın devamlılığı için 2. sırada yer alan ve olmazsa olmaz ihtiyaç su da ise, ne yazık ki, insanoğlu pek havadaki kadar şanslı değil. Çünkü su, dünyada ve doğada sınırlı. Bir miktar yeraltı ve yerüstü kaynakları var o kadar. Denizler var ve su bol gibi görünse de, deniz suları tuzlu olduğundan dolayı, kullanım alanları çok geniş olmadığı gibi, sınırlı. Bunun, yıllık kar ve yağmur ile ilavesi ve kaynakların beslenmesi ve takviyesi var hepsi o kadar.
Bunun hayati önemi ise ortada. Kaldı ki her su, gerek bakteriyolojik, gerekse içerisinde barındırdığı mineraller bakımından içilebilir özelliklere sahip değildir. Bazıları ise asitli, yağlı ve istenmeyen kokudadır. Bu nedenle, her su içilemez. Ya da içilebilecek kalite ve düzeyde değildir.
Bu durum, kullanılabilir ve içilebilir sulara bir daha sınır getirmektedir. Daha önceleri sularda içilebilirlik için, 8-10 özellik aranırken, bu sayı 20 yıl kadar önce 37’ye, 15 yıl kadar önce ise, 59’a çıkmıştır. Belki şimdi bu sayı daha da artmıştır.
Sonuçta, sırf içilebilir sularda bile, aranan özelliklerden dolayı, su miktarı git gide azalmaktadır. Bu durum kıt olan su kaynaklarını daha da kıt hale getirmektedir. Buna bir de, dünya da ki hızla artan nüfusun suya olan ihtiyacını eklersek durum daha da vahim duruma gelmektedir.
Örneğin, insanların et ve/veya süt ihtiyacı için 1 inek ortalama günlük 50 litre su tüketmektedir. Aynı düzeyde, sebze, meyve ve gıda ihtiyacı ve üretimi için su tüketimi hızla artmaktadır. Birde buna suyun vahşi sulama gibi gereğinden fazla ve müsrif tüketimi ise, ayrı bir sorun, ayrı bir problem, ayrı bir inceleme konusu kadar, problem üstüne problemdir.
Bu durum, su tüketimi açısından ayrı bir problem, kaynakların etkin ve verimli kullanılmaması açısından ayrı bir problem, orta ve uzun vadede ise, toprak ve doğada oluşturduğu çoraklaşma, toprak kanseri ve diğer nedenlerle, verimsizlik ile beraber sağlık sorunları ise apayrı bir problemdir. Bunlarla mücadele için gerekli olan, kaynak israfı ve beşeri sermaye, yetişmiş insan gücü ise ayrı bir problemdir.
Bütün bu açıklamalardan çıkarmamız gereken ders ve sonuç ise, suyu israf etmeden, tasarruflu ve gerektiğinde usulüne uygun kullanmazsak, günümüz de, bazı dünya ülkelerinde sorun ve savaş nedeni olan, baraj, nehir, göl, dere ve akarsular ile akarsu yatakları, itilaf ve savaş nedeni olacaktır.
Bu savaşın nerede, ne zaman, ne şekilde, hangi koşullarda olacağı ve taraflarının kimler olacağı belli olmadığı gibi, ne şekilde olacağı da belli değildir. Belki 3. Dünya savaşı, benim tahmin ve şahsi öngörüm de öyledir, su yüzünden çıkacaktır.
Bu kadar önemli boyutta bir konu için, tasarruflu davranalım, israf etmeyelim. İnsanoğlu olarak kendi hazin sonumuzu kendimiz hazırlayıp getirmeyelim.
Savaşla nihayetlendirmesek bile, sağlıksız bir ömür ve yaşamla sonlandırmayalım.
Demek ki, tasarruf ve israf, her konuda olduğu gibi, su konusunda daha da önemli…
