O'na salât ve selâm olsun Rasülullah efendimiz şiire karşı savaş açmamıştır,
müşrikleri yermek ve onlara karşı İslam dinini savunmak için şairi olan Hassan b.Sabit'e : "Onları(müşrikleri) kına ve yer, Cebrâil seninle beraberdir" buyurmuştur.
Buhari Hadis no: 4124.
Bütün fakîhler(İslam dini
âlimleri) hepsi birden ittifakla "Şiir normal
konuşma gibidir, eğer şiir üstün ahlaka, fazilete vesile oluyorsa o zaman şiir söylemekte bir engel
yoktur,hatta iyidir" demişlerdir.
Yok eğer şiir, nefrete,
kin'e itikadî bir sapıklığa yol açıyorsa, haramı süsleyip harama teşvik ediyorsa, o zaman uygun değildir ve mezmumdur demişlerdir.
İmam-ı Şafii'in en seçkin
talebesi İmam-ı Müzeniye şöyle bir soru sordular: Bir adam evlendiği bir bayan'a mehir karşılığında şiir öğretirse bu mehir
sayılır mı ? Müzeni cevaben şöyle dedi:
Eğer şiir Ebudderdâ'nın şu şiiri gibi ise evlendiği kadın'a mehir olarak
öğretebilir.Ebudderdâ'nın şiiri şöyledir:
يريدالمرا أن يعطى مناه
وياب الله الا ما أراد
يقول المرأ فاءدتى ومالى
وتقوى الله اعظم ما استفاد
Kişi hep arzu ettiği şeye
kavuşmak ister ama,Allah
ancak dilediği şeyi yapar
(Allahın dilediği olur).
Kul, malım der faydam der halbuki(faydadan ve
dünyalık mallardan) daha
faydalı,daha kiymetli ve kul için en önemli (şey) Allah'ın takvasıdır
Şafii Fıkhında Minhac haşiyesi kalyubi
Cilt 3 sahife 288.
Şiiri, beliğ teşbihler ve bedi' istiâreler için kullanmak ve bunu delil
olarak getirmekte
bir engel yoktur.
İbni Âbidin, Haşiye c.6 s.338
Bütün âlimler güzel şiirleri,beyitleri mescitte
bile söylemeyi caiz
görmüşlerdir
Kurtubî tefsiri c.12 sahife 270,271
Akaid kitaplarında Yüce
Allahın "Kelam"sıfatından
bahsederken "Hadis ün- Nefs" Nefsin içinde dönüp dolaşan ve seslendirilmeyen fikirlere
kelam ve söz denmez,bu
"Havatır"dır diyen
Mütezile'ye Ehli sünnet
âlimleri,şiiri delil sayılan
Ahtal'ın bir şiiri ile cevap
vererek "Hadîs ün Nefs"in
Kelam sayıldığını ısbata
çalışmışlardır,şiir şöyle:
ان الكلام لفى الفؤاد وانما
جعل اللسان على الفؤاد دليلا
Aslında kelam (söz) kalbtedir, ancak dil
kalbin tercümanı olması hasebiyle,dil'in
konuşması,sözün kalbten
geldiğinin delilidir.
Feth ül karîb il mucîb
İbrahim el Bêcûri sah:93
Allah Rasüluna şiirden
sordular buyurdu ki:Şiir
güzeli güzel çirkini de
çirkindir.
Nevevi Ezkâr şah: 465 Başka bir rivayette:
"Müslüman eliyle,diliyle
cihad eder,nefsim elinde
olan Allah'a yemin ederim ki(siz şiir söylerken)sanki
onlara(müşriklere)ok gibi
(tesirli sözler) atıyorsunuz
İbn ül Cevzi tefsiri Şuarâ
224.âyet tefsiri.
Rasulullah Efendimiz meşhur şair Lebid
b Rabîa'nın bir şiirini övmüş ve: Şairlerin söylediği en sadık kelime
الا كل شئ ما خلا الله باطل
Dikkat edin Allah'tan gayrı
herşey batıldır (yok olacaktır)demiştir.Burada batıl, Allah'dan başka her şey'in helak olucu olması veya Allah'tan başka tüm
ilahlar bâtıldır manasına
gelir.
Şiir'in İslam'da yerini daha geniş bilmek isteyen
kimse Kur'an-ı Kerim'in Şuarâ süresi 224, Yasin süresi 69 ve Enbiyâ süresi 5. ayetlerinin tefsirine bakması yerinde
olacaktır.
Arapça, Türkçe, Farsça
yazılan müteber ve mütedâvil tefsirlerde bir çok şiir mevcuttur.Kurtubi
tefsiri,Fahrettin Razi tefsiri, Elmalılı Hamdi Yazır tefsiri,İbni Âşûr'un
tefsiri, İsmail Hakkı Bursevi tefsiri ve bir çok
tefsir bunlardan bir kaçı.
Ezberlemek kolay olsun
diye şiir halinde te'lif edilmiş tefsirler,hadis usülleri,tefsir,usülleri, fıkıh ve fıkıh usülleri,tasavvuf
usülu tasavvuf ve ahlak kaideleri,sarf nahiv
metinleri,Nât ve ilahiler şiirleştirilmiş akaid metin kitabları, fıkıh ıstılahları,
Allah Rasülunu ilk günden
bugüne kadar medheden
her dilden kasideler şiirler,
Sarf ve nahiv,feraiz ve on
binlercesi.islamın zengin mirası olan ve her dalda te'lif edilen kitapların bir kısmı şiir halinde te'lif edilmiştir.
Bir insan bu zengin ve engin alana gözünü kapatsa bile bu gerçekler
yok olmuyor malum.
Konumuzun başlığını
teşkil eden islâmi,merğub ve faydalı olan meşru şiire bir iki örnek verelim.
1-)Efendim kurtarıcım müjdecim peygamberim.
Sana uymayan ölçü
hayat olsa teperim.
Aşk, heyecan, dava ve
cihad ruhuyla yoğrulmuş
böyle bir şiiri mesela bir insan görmezden gelebilir
mi?
2-) محمد سيد الكونين والثقلين
والفريقين من عرب ومن عجم
Muhammedعليه الصلاة والسلام iki cihanın, İnsanların ve cinlerin, Arapların ve acemlerin (Arap olmayanların) seyyidi ve efendisidir.
En üstün bir insan ve Peygamber olan Allah
Rasülunu medheden ve
yüzlerce kasideden biri olan Busîrî'nin kasidesindeki bu beyit'i yetmiş yıllık ömründe hiç
görmez mi insan,kasideyi duymaz mı hiç?
3-)ذرها ديدم دهنشان جمله باز
گر بگوبم خوردشان كردد دراز
Zerreleri gördüm hepsi
ağızlarını açmış bekliyor,
ne yediklerini anlatsam
söz uzar gider diyen şâir
Yüce Allah'ın Razzâk-ı hakiki olduğunu ve tüm
mahlûkatın rızkını verdiği
anlatılan bu ve benzeri
anlatımları insan neden
merak etmez,zira bütün
bu şiirler,Yüce Allah'ın kerim kitabına ve sevgili
Peygamberinin parlak sünnetine hizmet ediyor,
daha kolay anlaşılsın diye
açıklıyor tavzih ediyor.
4-)مفلسانم آمدم بر كوى تو
ڜئا لله از جمال روى تو
(Allahım) ben müflisim sana(Ahirete)geliyorum
(ölüm,Berzah, dirilişten
sonra tabi ).Allah( (rızası)
için Zâtının cemâlî(,(hakkı ve hürmeti) için (açtığım elimi boş çevirme) bana bir şey ver gibi üstün,râkî tasavvufi,edebî,ahlakî mütevâzi, tecerrûd,nisbet ve Allah'a fakirlik kokan,
irşa edici ve yol gösterici olan bu şiiri Muhammed
Bahauddin Nakşibendi r.a
söylemiş ve : Cenazem kabristana giderken önünde bu beyti okuyun
diye vasiyet etmiştir.Bu
ve bunun gibi şiir,edep ve
inci deryalarından istifade edebilmek pek güzel bir şeydir.
Men lem yezuk çok yazık(kim tad almazsa kendine yazık etmiş olur.
Yüce Allah bizleri ve bütün müminleri hayırlı,bereketli işler, ameller ve hizmetlerle içiçe yasamaya muvaffak eylesin.Âmin.
Ahmet ÖZKAN
28 Haziran 2021 Pazartesi
