Bütün dünyada eğitimciler, çocuk ve gençlerin eğitiminin zorlaştığını, bugün anne-babanın ve öğretmenlerin eskiye göre daha çok şey bilmesi, daha çok çocuklara emek vermesi gerektiğini söylüyorlar. Daha iyi eğitim ve daha nitelikli insan yetiştirme konusunda tartışmalar her zaman sürüyor. Kimi eğitimciler işin kolayına kaçıp durmadan müfredat ve kitap değiştirmenin gereği yok, deseler de değişimin zaruri. Hayat değişiyor, sosyal şartlar değişiyor. Gelişen ve değişen bir dünyada yaşayacak çocuklarım. Eğitim, onlara hayata hazırlamalıdır.
?Tyrannen müssen nicht sein ?Çocuklar Zorba Olmak Zorunda Değil), Warum unsere Kinder Tyrannen werden (Çocuklarımız Neden Zorba Oluyor)? gibi eğitim kitapları bestseller olan Alman eğitimci Michael Winterhoff ve ?Warum unsere Kinder ein Glück sind (Çocuklarımız Neden Bir Şans)ve So gelint Erziehung heute (Bugün Eğitim Böyle Başarılır)? kitapları yazarı Wolfgang Bergmann, zorlaşan çocuk eğitimi ve çareleri üzerine uzun uzun tartışıyorlar. (Der Spiegel, 30.3.09)
Geçen haftalarda Kartal İmam-Hatip Lisesi ve Çeliktepe Anafen?de velilere ?Başarılı Çocuk Eğitimi Metotları?nı anlattım. Konferanslardan sonra verilerin anlattıkları ve soruları beni terletti. Velilerin sanılandan fazla çocuk eğitiminde zorluklarla karışlaştıklarını gördüm.
Gördüklerim ve dinlediklerim bana şu kanaati verdi:
1. Atalarımızdan gördüğümüz eğitim metotları bugün yeterli olmuyor.
2. Bilinçli bilgisayar ve cep telefonu kullanmayı, bilinçli televizyon seyretmeyi çocuklara öğretemiyoruz.
3. Başarını programlı çalışma gerektiğini çocuklara anlatamıyoruz.
4. Çocuklardaki ruhsal, duygusal değişimi yeterince kavrayamıyoruz.
5. Özellikle ergenlik çağındaki gençlerin yaşadığı ?kimlik krizi? ile nasıl baş edeceğimizi bilmiyoruz.
Bu eksiklikler sadece Türkiye?deki ailelerin problemi değil. Wolfgang Bergmann, Michael Winterhoff da Alman ailelerin benzer problemleri yaşadığını söylüyorlar. Türkiye?den farklı olarak Almanya?da eğitim kitapları daha çok okunuyor. Aile, bu konudaki eksikliğinin daha fazla farkında, uzmanlardan daha fazla yardım alıyor. Medya, eğitime bizdekinden fazla önem veriyor; doğru eğitim metotları ve çocuk gelişimi konusunda yayın yapıyor.
Bizim Almanlardan daha şanslı olduğumuz yönler var:
1.Geleneksel olarak aileye önem veriyoruz ve aile bağları bizde daha güçlü.
2. Boşanma oranları daha az. (Almanya?da % 50?ye varan boşanma oranları biz de binde 7?ye kadar düşüyor.)
3. Millet olarak çocuklarımızı çok seviyoruz ve onlar için her türlü fedakârlığı yapmaya hazırız.
Günlük hayat çok hızlı değişiyor. Bilim dünyasındaki buluşlar, internet, televizyonlar, cep telefonları hayata tahminlerimizden daha hızlı değiştiriyor. Özellikle de gençleri ve çocukları sandığımızdan daha fazla etkiliyor. Seçimler, global ekonomik kriz, zengin ve fakir sınıflar arasındaki uçurum, küresel ısınma çocukları ve gençleri etkiliyor. Gittikçe artan işsizlik herkesi kara kara düşündürüyor. Kimi zaman sevdiğimiz bir işte çalışmak için üniversite bitirmek de yetmiyor. Ama eğitimsizseniz, büsbütün eliniz böğrünüzde kalıyor.
Her şeye rağmen insan kendini eğitmeli, yeteneklerini geliştirmeli, gelişen ve değişen dünyayı iyi takip etmeli. Koşan insanların gerisinde kalmamalı.
Bütün bunlar için sürekli eğitim şart.
Çaresiz değiliz, ama eğitim işi çok da kolay değil. Her zaman yeni problemler çıkıyor, çıkmaya da devam edecektir. Eğer kendimizi eğitmişsek, problem çözmeyi öğrenmişsek, okuyup araştırıyorsak yeni problemlere yeni çözümler üretebiliriz.
Her yeni problem karşısında sarsılabilir, bu da nereden çıktı, diyebiliriz. Hatta yeniden düşünmek, eskiden bildiklerimizi tekrar gözden geçirmek zorunda kalabiliriz. Eski bildiklerimiz yeterli olmayabilir. Düşünmek ve yenilik peşinde koşmak esasen beyin fonksiyonudur. Çözüm aramak, düşünmektir, okumak ve araştırma yapmak beyni geliştirmektir. Zorluklar ve problemlerle boğuşurken beynimizin performansı artar. Fransa?da yapılan araştırmalara göre erken emekli olanlar beynini tatile çıkarıyor ve bunama erken başlıyor.
Winterhoff, Bergmann, Prof. Manfred Spritzer, Tony Buzan, Prof. Stanislas Dehaene gibi dünyadaki eğitimci ve beyin araştırmacılarını takip ediyorum. Hayatın içindeyim, bir yandan da öğretmenliğe devam ediyorum. Ailelere genel olarak şu önerilerde bulunuyorum:
1. Çocuklarınızı sevin, onlara değer verin. Duygusal zekâlarını geliştirin.
2. Çocuklardaki ve gençlerdeki ruhsal gelişimi takip edin. Çocuklarımızı manevî yönden besleyin, ruhsal açlığa terk etmeyin. Ruhsal zekâlarını geliştirin.
3. Çocuklara güven verin, iyimser davranın, başkalarının yaptığı şeyleri onların da yapabileceklerine inandırın. Bir alanda başarılı olamıyorlarsa başarılı oldukları alanlar bulun. Yeteneksiz çocuk yoktur, yetenekleri keşfedilemeyen ve geliştirilmeyen çocuk vardır. Boş vermeyin, çocuklarınızı motive edin.
4. Çocuk eğitim ve ergenlik sorunları konusunda kendinizi yetiştirin. Çocukların zihinsel ve ruhsal gelişimi konusunda bilgi sahibi olun ve çocuklarınızı iyi takip edin. Zorluklarla karşılaştıklarında onlara yardım edin.
5. Toplumdaki sosyal gelişmeleri takip edin, gelişmeleri doğru analiz edin ve çocuğunuzun olumsuz etkilenmesini önleyin.
6. Bilgisayar, televizyon ve cep telefonu kullanımı konusunda örnek olun. Sınırlı süre bilgisayar kullanın, televizyon programlarında seçici olun.
7. Çocuklarınıza program yapın. Program saatinde televizyonu ve bilgisayarı kapatın. Onların ders çalışma saatinde siz de okuyun ve kendinizi geliştirin.
8. Gerektiği zaman uzman yardımı alın. Okula sıkça gidin, öğretmenlerle sağlıklı diyaloglar geliştirin.
9. Okumaya, araştırmaya ve öğrenmeye önem verin.
10. Allah insan beyini öğrenme için yaratmış. Her gün okuyun ve yeni şeyler öğrenin. Japon Araştırmacılar, maymunlara 1?den 9?a kadar sayıları öğretmişler. Sayıyı görünce maymunun zihni harekete geçiyor, fakat sayıya yüklediğimiz soyut anlamı maymun beyni kavrayamıyor. İnsan beyni harfleri, sayıları, şekilleri ve sembolleri görüyor, öğreniyor ve anlamlandırıyor.
Hayat sınavındaki zorluklar karşısında evlatlarımızı yalnız bırakmayın. Beraber okuyun, öğrenin, koşun, yorulun ve kazanın. Yorulmaya değer. Bu hayat bir sınavdır. Sınavda başarılı olmak için öğrenmek, gayret göstermek şarttır. Sınavda kalemi bırakan, kaybeder. Çalışana Allah yardım eder. Okumayı, öğrenmeyi, öğretmeyi sevin ve ibadet kabul edin.
Not: Konuyla ilgili olarak Evde ve Okulda Başarılı Eğitimin Sırları, En Sevilen Öğretmen Hz. Muhammed(sav) adlı kitaplarımı, Doç.Sefa Saygılı?nın Ergenlik Sorunları,Çocuklarda Davranış Bozuklukları,Çocuk Psikolojisi adlı eserini ve öteki kitaplarını tavsiye ederim. (Tel.Elit-Kültür yayınları:0212.5116162. Benim kitaplar için Nesil:0212.5513225)
