Hatırlayınız.
Hastane koridorları da dâhil olmak üzere resmi olsun, özel olsun bütün binaların koridorlarında sigara içmek serbest idi eskiden.
Bu koridorların her köşesinde, içinde mozaik çakıllarının dolu olduğu tahta kutucuklar vardı.
Bunlardan başka uzun boğazlı küllükler vardı. Üst kısımları kül tablası, alt kısımları kâğıt vesaire atılması için tasarlanan sigara izmaritlikleri vardı.
Tiryakiler, ağızlarında ve ellerinde sigara ile koridorlarda dolaşırlar, küllerini fiskeleri ile yere silkeler, izmaritini yanar bir halde o küllüklere bırakırlardı. Kimi, izmaritin ateşini tablaya bastırır, iyice sönsün diye sağ sola doğru çevirerek ezmeye çalışır, sonra da ellerini bir birine vurarak yapışan kurumları silkeler ve öylece işine devam ederdi. Kimi de yanar bir vaziyette olan izmariti, küllüğe nişan alır atar, çoğu zaman da küllüğü tutturamaz ve yere düşen izmariti yanar bir vaziyette öylece bırakır giderdi.
Birçok tiryaki ise koridorların cilalanmış mozaik zeminlerinin üzerine izmaritini atar sonra da ayakkabısının burnunu izmaritin ateşinin üstüne basar ve bir kalaycı çevikliğiyle kalçasını sağa ve sola çevirerek zavallı izmariti zemine yapıştırırdı.
Mutlaka hatırlıyorsunuzdur o görüntüleri.
O tarihlerde, kesif bir duman yükselirdi koridorlarda.
Göz gözü görmezdi.
Üstü küllük, altı hurda kâğıtlarının atıldığı bir araç düşünebiliyor musunuz?
Komedi dram bir olay değil mi bu?
Altına kâğıtları doldurup, üstten yanan izmaritlerle baş başa bırakılan bu araçlar tarihin utanç araçları değil de nelerdi?
Yangına davetiye çıkarmaktan da öte, sağlığı ve emniyeti tehdit eden birer bomba değil miydi onlar?
O küllüklerin yere değen kısımlarının etrafı izmaritlerden, kâğıt parçalarından, boş ve buruşturularak atılan sigara paketlerinden geçilmezdi.
O manzarayı gözünüzün önünde canlandırabiliyor musunuz?
Bunun savunulacak bir yanını görebiliyor musunuz?
Şehirlerarası yolcu otobüslerinde sigara içilmesinin serbest olduğu yılları hatırlıyorsunuzdur mutlaka.
Şimdi sigara içeniyle, içmeyeniyle bu vasıtalarda sigara içilmesini tasvip eden kaç kişi çıkar acaba?
Şu sıralar, ?kapalı alanlarda sigara içilmesinin, aslında sigara içme özgürlüğüne bir müdahale olduğunu? söyleyenler çıkmaktadır.
?Sigara yasağı ile diğer bazı yasakların aynı şey olduğunu? dillendirenler de bulunmaktadır. Bunlar, yasakların; ?özgürlükleri kısıtlayan birer zorbalık? olduğunu söylemeye çalışmaktadırlar.
Hâlbuki birisi, kapalı alanda sigara içmekle benim de bulunduğum ortamda doğrudan doğruya benim sağlığımı tehdit eden bir olay olduğu için bu yağsın özgürlükleri kısıtlama gerekçeleri havada kalmaktadır.
Bugün bir kahvehaneye girdim. Bu mekân üç katlı bir mekândır. Yasaktan önce, en alt katını televizyon salonu olarak, orta ve üst katlarını da oyun salonları olarak kullanıyorlardı.
İçeriye girdiğimde masaların hepsinin boş olduğunu ve oyun oynayanların ise kahvehanenin bahçesine çıkarılan maslarda bu ihtiyaçlarını sigara içerek karşılamaya çalıştıklarını gördüm.
İçerisinin misler gibi koktuğunu, duvarlarının, tavanlarının ve diğer bütün kısımlarının leş gibi kokan sigara kokusundan mahrum kaldığını ve o mekânda bir mahzunluk yaşandığını hissettim. Ama yaşanılan mahzunluk elbette sigaraya olan özlemden kaynaklanan bir mahzunluk değildi.
O koskoca mekân bomboş bir vaziyette kalakalmıştı. Sigara yasağından önceki zamanlarda oturacak tek bile sandalyenin boş olarak bulunamadığı, bünyesinde en az 5?6 personelin çalıştığı, binlerce birim çayın, suyun ve dahi diğer içeceğin satıldığı, çalışanlarına da, ülkeye de ekonomik katkı sağladığı bu mekânlar bomboş, bir başlarına kalakalmanın mahzunluğunu yaşıyorlardı.
Sigara içilmesini, kapalı alanlarda yasaklamakla; sağlıklı bir toplum yetiştirme adına devrim sayılabilecek bir olay olarak gerçekleştiren yetkilileri kutlarken, bu yasaklamanın ardından gelen bu mahzunluğu ortadan kaldırmaya yönelik tedbirler düşünmeyen, orada ekmek yiyen insanların işsiz kalmamaları için tedbirler almayan yetkililere de elbette sitemde bulunmaktan geri durmamalıyız.
Bütün ülke sathı mailinin ?dumansız hava sahası olması? dileklerimle, saygılarımı sunuyorum.
Tayyar YILDIRIM
