Umumi tuvaletlerin kapısı üstünde WC harflerinin yazılı olduğunu görürüz. Türkçe harfler içinde W harfinin bulunmadığını, bu harfin yabancı bir dile ait olduğunu fark ederiz.
WC İngilizce - water closet – kelimelerinin baş harfleridir ve “ayak yolu”, “alafranga tuvalet” demektir. Hangi dilde olursa olsun “helâ” lara nezaket kelimelerinden seçilmiş isimler verilmiştir. Bizim kültürümüzde “Ayak yolu, Abdesthane, Kademhane, tuvalet, helâ, Kenef, Dışarı çıkmak” gibi sözcükler hep aynı anlamı taşır.
Günümüzde “lavabo” adı da o mekânı ifade eder. “WC” daha kibar bir söyleşi sağladığı için her milletin kullandığı bir terim haline gelmiş olabilir. O mekânın adı ne olursa olsun kabulümüzdür.
İtirazımız “ücretli tuvalet” uygulamasınadır. Çünkü bu uygulama binlerce yıl öncesinin Roma’sına dayanmaktadır.
Paralı tuvaletleri halkın hizmetine sunan Roma kralı (Vespasianus) “pis yollardan para topladığı” için parlamentoda tenkide uğramış ve kendisini – darb-ı mesel- haline gelen ünlü “para kokmaz” cümlesiyle savunmuştur.
Bizim tarihimizde ecdadımız halka açık yerlerde (cami, medrese, darüşşifa, kervansaray v.s) “HEL” ları halkın hizmetine “ HAYRAT” olarak sunmuş ve bu hizmetlerden asla para kazanmayı düşünmemişlerdir. Ve yollardaki pisliklerin temizlenmesi, balgamların kaldırılmasından tutun, helâ kapılarındaki çirkin yazıların silinmesine kadar akla gelebilen bütün sosyal hizmetleri, HEL HADEMESİ kadrosundaki personelleri aracılığı ile yerine getirmişlerdir.
Her zaman ecdadımızla iftihar ettiğimizi söyleriz. Geçmişimizle övünürüz, tarihimizden gurur duyduğumuz tablolar anlatırız. Lâkin ecdadımızın miras bıraktığı güzel değerleri devam ettirmek yerine (WC örneğinde olduğu gibi) taa binlerce yıl öncesi ROMALI’arın yaptığı abes işleri kural haline getirip uygular olmuşuz.
Konunun özüne gelelim.
Konya B. Belediyesi –ücretli tuvalet- uygulamasına son vermiş. Konya’ya yakışan yapılmış. Mevlana civarı, Alaeddin Camii, Alaeddin Tepesi çevresindeki HELÂ lar artık ücretsiz. Kadın-erkek görevlileri var, son derece yerinde bir hizmet.
Hijyen ve temizlik algısı oluşturmak için kapı arkasına eğitici şu sözler de konmuş – Tuvaletler mikropların en çok bulunduğu ve en hızlı ürediği yerlerdir- Tuvaletleri temiz tutalım- Temiz kullanalım- Temiz bırakalım- Çıkınca da lütfen ellerimizi yıkayalım.
Konya için Hz. Mevlana neyi ifade ediyorsa Seydişehir için de Seyyid Harun Veli aynı manayı ifade ediyor. İlahi işaretlerle Seydişehir’i kuran ve Peygamber soyundan gelen Seyyid Harun, bizim iftihar kaynağımızdır. Onun kurduğu şehri, onun camisini, türbesini, ziyaret edenler bizim misafirlerimizdir. Seyyid Harun Camii başta olmak üzere diğer mekânlardaki “ücretli WC” uygulamasının kalkması halkımızın tamamını memnun edecektir.
Bu hizmet cadde, sokak gibi zaruri temizlik mekânları içine – WC- ler de dâhil edilip elbette belediyemiz tarafından sunulması gerekir. Kıymetli Belediye Başkanımızın bu konuyu programına alması “Seyyid Harun Veli” diyarının saygınlığını daha da artıracaktır.
