Sağlık sorunu olan ve engelli vatandaşlar için emeklilik fırsatı: İşte tüm detaylar!

Sağlık sorunları nedeniyle işe gitmek de zorluk yaşayanların emeklilik işlemlerinde bazı ayrıcalıklar tanınıyor. İşini yapmaya engel sağlık sorunu olanlar vergi indirimi talebinde bulunarak erken emekli olabiliyor.
Sağlık sorunu olan ve engelli vatandaşlar için emeklilik fırsatı: İşte tüm detaylar!
GİRİŞ 29.06.2023 08:05GÜNCELLEME 29.06.2023 08:05
İşini yapmaya engel sağlık sorunu olanlar vergi indirimi talebinde bulunarak erken emekli olabiliyor. Engelli vatandaşlar da her yıl belirlenen miktarda vergi indirimi alarak gelirlerini artırarak erken emeklilik fırsatı yakalayabilir. Harp, vazife malulleri, 15 Temmuz gazileri, dul ve yetimlerine 1 konut ile sınırlı olmak kaydıyla faizsiz konut kredisinden yararlanma hakkı bulunuyor.

Vergi indirimi ile emeklilik, vazife malullerine sağlanan haklara ilişkin merak edilen bazı önemli başlıklar şöyle:

ŞEKER, ASTIM HASTASI DA YARARLANABİLİR
Sağlık sorunları nedeniyle işe gitmek de zorluk yaşayanların emeklilik işlemlerinde bazı ayrıcalıklar tanınıyor. Bunların başında gelir vergisi matrahından yapılan indirimler geliyor.

Şeker hastası ya da astım hastası olanlar da sağlık kurulundan alınan yeterlilik raporu ile vergi indirimine başvurabiliyor. Alınacak vergi indirimi ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapılacak başvuru sonucunda da erken emekli olunabiliyor.

Çalışma gücünün asgari yüzde 80'ini kaybetmiş olan çalışanlar birinci derecede engelli, asgari yüzde 60'ını kaybedenler ikinci derece engelli, asgari yüzde 40'ını kaybedenler de üçüncü derece engelli sayılıyor.

Bu oranlara göre gelir vergisi matrahından indirim sağlanan çalışanlara emeklilik için gerekli sigortalılık süresi, prim gün sayısında farklı koşullar uygulanıyor.

EŞ VE ÇOCUK İÇİN DE VERGİ İNDİRİMİ
Sigortalı olarak bir kurumda çalışılması, sağlık kurulundan en az yüzde 40 engelli raporu alınması ve vergi dairesinden vergi muafiyetine hak kazanılması gerekiyor.

Kendisi, eşi ya da çocuğu yüzde 40 veya daha fazla oranda engelli olanlar, engelli sağlık raporu ile bağlı bulunduğu iş yerinin vergi dairesine başvurarak engelli indirimi hakkı elde edebiliyor.

İşveren kendisine vergi dairesinden iletilen bu yazıya istinaden engellilik oranına göre çalışanın bordrosuna gelir vergisi matrahından engelli indirimi tutarını düşürüyor. Böylece çalışanın vergisi daha düşük bir matrahtan hesaplanıyor, ay sonunda çalışanın ücretine yansıtılıyor.

SİGORTALILIK BAŞLAMA TARİHİ
Engelli indiriminden yararlanan işçilerin (kendi engelli olmak şartıyla) erken emekli olma hakkı bulunuyor. Bu haktan yararlanabilmek için çalışanın ilk sigortalılığının 1 Ekim 2008'den önce başlaması, 15 yıl sigortalılık, 3 bin 600 prim gün şartını gerekiyor.

İkinci ve üçüncü derece engellilerde ise sigortalılık yılı ve prim günü şartı ilk işe giriş tarihine göre değişkenlik gösteriyor.

VERGİ İNDİRİMİ SORGULAMASI YAPIN
Engelli vergi indirimi sorgulama sayfasına giriş yapılarak kimlik numarası ve soyadı ile vergi indirimi başvurusu sorgulanabilir.

Merkez Sağlık Kurulu'nca tespit edilen çalışma gücü kayıp oranlarına göre belirlenen engellilik dereceleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından engellinin başvurduğu Vergi Dairesi Başkanlığı'na veya defterdarlığa bildiriliyor.

FAİZSİZ KONUT KREDİSİ İMKÂNI
Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında harp veya vazife malulü olmaları sebebiyle aylık bağlananlar, 15 Temmuz gazileri, dul ve yetimleri faizsiz konut kredisinden yararlanma hakkı bulunuyor.

Hak sahiplerinin talepte bulunması halinde öncelikle malulün kendisine, faizsiz kredi hakkından yararlanmaksızın ölümü halinde dul eşine, eşi hayatta değilse ya da evlendiyse çocuklardan birisine Toplu Konut İdaresi tarafından veriliyor.

Yetim aylığı almakta olması kaydıyla talepte bulunan çocuklarına müştereken, bunlar olmadığında öncelikle anaya veya babaya bir konut ile sınırlı olmak üzere veriliyor. Kredi hak sahibi tarafından ödeniyorsa aylığının dörtte biri oranında kesinti yapılıyor.

Aylık bağlanmayan ya da kesilen müşterek kredi açılmış çocukların geri ödemelerinde ise, ödemenin başladığı tarihte aylığa bağlanan çocukların geri ödemeye esas olarak tahsil edilen aylığının 4'te birinin yüzde 25 fazlası aylık taksit kabul ediliyor ve borç bitene kadar hak sahibi çocuk tarafından bankaya yatırılıyor.

KAYNAK: SABAH / HAZAL ATEŞ

YAŞAM, 29 Haziran 2023 09:19