Avrupa’da son 5 yıl, son 2 bin 100 yılın en sıcak ve kurak dönemi

ABD'de Cambridge Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre, Avrupa'da 2015 yılından bu yana yaz aylarında yaşanan sıcaklıkların ve kuraklıkların son 2 bin 100 yıldaki en kurak yaz ayları olduğu açıklandı. 2 bin yılı aşkın süredir doğada olan 147 meşe ağacı üzerinde yapılan araştırmada, geçtiğimiz 5 yaz ayının MÖ Roma dönemi de dahil olmak üzere yaşanan herhangi bir zamandan ‘çok daha şiddetli’ kuraklık oluşturduğu bildirildi.

ABD’de yapılan yeni bir çalışma, Avrupa'da son yıllarda yaşanan sıcak ve kurak yaz aylarının, son 2 bin 100 yıldaki herhangi bir zamandan ‘çok daha şiddetli’ büyük kuraklıklara yol açtığı konusunda uyarıda bulundu.

Kıta genelinde son zamanlarda yaşanan sıcak hava dalgalarının büyük ekolojik ve ekonomik sonuçları olduğunu belirten bilim insanları, gezegenin ısınmaya devam etmesi halinde durumun daha da kötüleşeceği uyarısında bulundu.

2 BİN YILI AŞKIN CANLI VE MEŞE AĞAÇLARI KULLANILDI

Cambridge Üniversitesi liderliğindeki uluslararası bir ekip, 2 bin 110 yıl daha eskiye dayandırdığı bulgular için canlı ve ölü meşe ağaçlarını inceledi.

Çalışma yapılan nesneleri ‘Avrupa meşe ağaçlarının kimyasal parmak izleri’ olarak niteleyen bilim insanları, 2015 yılından bu yana kuraklık koşullarının önceki yıllara nazaran aniden yoğunlaşmaya başladığını belirtti.

SEBEBİ İNSAN KAYNAKLI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE JET HAVA AKIŞI

Ekip, "Bu anormallik büyük olasılıkla insan kaynaklı iklim değişikliğinin ve jet hava akışına bağlı değişkenlerin bir sonucudur” açıklamasında bulunurken Çalışmanın baş yazarı Profesör Ulf Büntgen, “Hepimiz, son derece sıcak ve kurak yazlar kümesinin içerisinde olduğumuzun farkındayız. Geçtiğimiz onyıllarda da yaz ayları çok kuru ve sıcaktı ancak bu son aşırılıkların önceki yıllarla nasıl karşılaştırıldığını görmek için tarihsel koşulların kesin olarak yeniden yapılandırılmasına ihtiyacımız vardı” dedi.

Çek Cumhuriyeti'ndeki Brno'daki CzechGlobe Merkezi'ne bağlı olan Cambridge Coğrafya Bölümü'nden Profesör Ulf Büntgen, "Elde ettiğimiz sonuçlar, son beş yaz boyunca Orta Avrupa için olağanüstü kuru bir dönem yaşadığımızı gösteriyor” ifadelerini kullandı.

AĞAÇ HALKALARINDAKİ HİDRO-İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİ İNCELENDİ

Ekip, geçmiş dönemleri inceleyen çalışmaların büyük ölçüde sıcaklıkla sınırlı olduğunu, ancak ağaç halkalarındaki kararlı izotopların ayrıntılı yıllık hidro-iklim değişikliklerini ortaya çıkararak daha fazla ayrıntı düzeyi sağlayabileceğini söyledi.

Profesör Büntgen ve Çek Cumhuriyeti, Almanya ve İsviçre'den meslektaşları, 147 canlı ve ölü Avrupa meşe ağacından alınan karbon ve oksijen izotoplarından alınan 27 binden fazla ölçümü inceledi.

ROMA İMPARATORLUĞU DÖNEMİNE KADAR İNCELENDİ

Araştırmacılar, her ağaçtaki her halka için bağımsız olarak karbon ve oksijen izotoplarını çıkarıp analiz ettiler, bu da onların Roma döneminden günümüze özellikle Orta Avrupa'daki en büyük ve en ayrıntılı yaz hidro-iklim koşullarını oluşturmalarını sağladı.

Almanya'daki Mainz Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarlarından Profesör Jan Esper, "Bu ağaç halkası kararlı izotopları bize çok daha doğru bir arşiv sağlıyor" dedi.

AVRUPA 2 BİN YILDIR YAVAŞ YAVAŞ KURUYOR

Bilim insanları, 2 bin 110 yıllık dönem boyunca, ağaç halkası izotop verileriyle, MS 200, 720 ve 1100 yıllarında yaz aylarının çok yağışlı geçtiğini, MS 40, 590, 950 ve 1510 yıllarında ise çok kurak yazlar olduğunu gördüklerini belirtirken bu "sıra dışı yıllara" rağmen elde ettikleri sonuçların, Avrupa'nın son iki bin yıldır yavaş yavaş kuruduğunu gösterdiğini söyledi.

Araştırmanın yazarları son olarak alınan örneklere göre 2015'ten 2018'e kadar geçen yaz aylarının görülmüş en kurak yaz ayları olduğunu bildirdi.

Dünya, 17 Mart 2021 05:33