Parmaklarınızı büktüğünüzde takılma veya ani çıt sesi hissediyorsanız, tetik parmak sorunuyla karşı karşıya olabilirsiniz. Özellikle sabahları belirginleşen ve günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bu rahatsızlık, erken müdahale ile kolayca tedavi edilebilir. Gelin, tetik parmak hakkında bilmeniz gereken her şeyi derinlemesine inceleyelim.

Tetik Parmak Nedir?

Tetik parmak, parmaklarımızı bükmemizi sağlayan tendonların geçtiği kılıfın daralması sonucu oluşan yaygın bir el rahatsızlığıdır. Bu tendonlar kolumuzdan başlayıp parmak uçlarımıza kadar ilerleyen kablo benzeri yapılardır. Tendonların düzgün hareket etmesini sağlayan makara sistemindeki (pulley) avuç içindeki A1 pulley'in daralması, tendonun hareketini kısıtlar ve parmağın takılmasına neden olur.

Kimler Risk Altında?

Tetik parmak genellikle 50 yaş üzeri kadınlarda daha sık görülmektedir. Ayrıca:

• Şeker hastaları (diyabetli hastaların yaklaşık %10'unda görülür)
• Tiroid hastalığı olanlar
• Romatizmal hastalıkları bulunanlar
• Yoğun el işi yapanlar
• Karpal tünel sendromu olanlar

Bu gruplar, tetik parmak gelişimi açısından daha yüksek risk taşımaktadır. Nadir durumlarda, bu sorun yeni doğan bebeklerde de görülebilir.

Belirtileri Nelerdir?

Tetik parmak ilerleyici bir hastalıktır ve aşağıdaki belirtiler sırasıyla ortaya çıkar:

• Avuç içinde şişlik
• Hassas bir yumru hissi
• Parmağı bükerken takılma hissi
• Zamanla parmağın kilitlenmesi
• Hareket sırasında avuç içinde ağrı
• İleri durumlarda el sırtına yayılan ağrı

Belirtiler genellikle sabah saatlerinde daha belirgindir. Parmak bükülü kaldığında, hastalar genellikle diğer ellerini kullanarak parmağı ağrılı bir şekilde açmak zorunda kalırlar.

Tetik Parmak Nasıl Teşhis Edilir?

Tetik parmak tanısı çoğunlukla fizik muayene ile konulur. Doktorunuz parmaklarınızın hareketini değerlendirecek ve belirtilerinizi inceleyecektir. Çoğu durumda ileri görüntüleme yöntemlerine gerek duyulmaz.

Tedavi Seçenekleri

Konservatif Tedavi Yöntemleri

Erken dönemde tespit edilen tetik parmak için ameliyatsız tedavi seçenekleri şunları içerir:

• Atelleme: Parmağın hareketsiz tutulması iyileşmeye yardımcı olabilir
• Buz tedavisi: Günde birkaç kez 15-20 dakika uygulanan buz, ağrı ve şişliği azaltabilir
• İlaç tedavisi: Doktor gözetiminde ağrı kesiciler kullanılabilir
• Ultrason eşliğinde enjeksiyon: Kortikosteroid enjeksiyonu, tendon kılıfındaki iltihabı azaltarak tedaviye yardımcı olur

Tetik parmak iğne ile gevşetme tedavisi ultrason eşliğinde uygulanmalıdır. Ultrason olmadan yapılan enjeksiyonlarda, ilacın tendonun içine verilme riski vardır ki bu tendonu zayıflatabilir. Enjeksiyon tedavisinin başarı oranı başparmak dışındaki parmaklarda %60-90 arasında değişmektedir.

Cerrahi Tedavi

Konservatif tedavi yöntemleri başarısız olduğunda veya ileri durumlarda cerrahi tedavi gerekebilir. Tetik parmak ameliyatı:

• Lokal anestezi altında gerçekleştirilir
• Küçük bir kesi yapılarak daralmış olan makara (A1 pulley) serbestleştirilir
• Kısa süren ve aynı gün taburcu olunabilen bir işlemdir

Ameliyat Sonrası İyileşme

Tetik parmak ameliyatından sonra yara iyileşmesi genellikle 10-14 gün sürer. Bu süre zarfında:

• Yara bölgesine su teması engellenmelidir
• Düzenli buz uygulaması (15 dakika uygulama, 1 saat ara ile) ağrı ve şişliği azaltır
• Parmak hareketlerine hemen başlanabilir
• Doktor tavsiyesi doğrultusunda egzersizler yapılmalıdır

Ameliyatın Riskleri Nelerdir?

Her cerrahi işlem gibi tetik parmak ameliyatının da bazı riskleri vardır:

• Damar ve sinir hasarı (uygun cerrahi teknik ile minimize edilebilir)
• Parmakta sertlik (uygun rehabilitasyon ile önlenebilir)

Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tetik parmak tedavi edilmediğinde, eklem sertliği ve tendon yapışmaları gelişebilir. Bu durumlar ilerleyen dönemlerde tedaviyi zorlaştırır ve başarı şansını azaltır.

Birden Fazla Parmakta Görülen Tetik Parmak

Tetik parmak her parmakta görülebilir, ancak en sık başparmak ve yüzük parmağında ortaya çıkar. Birden fazla parmakta veya her iki elde de tetik parmak varsa, aynı seansta tüm parmaklara müdahale edilebilir.

Sonuç

Tetik parmak, günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen ancak uygun tedavi ile tamamen düzeltilebilen bir rahatsızlıktır. Avuç içinde ağrı, şişlik veya parmaklarda takılma hissediyorsanız, zaman kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi ile parmak tendonlarınız kalıcı hasar görmeden bu sorundan kurtulabilirsiniz.

El ve parmak sağlığınızı önemsiyorsanız ve tetik parmak belirtileri yaşıyorsanız, detaylı bilgi ve randevu için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Kaynak: https://www.utkuerdemozer.com/