TÜİK her yıl yayınladığı "Yaşam Memnuniyeti Araştırması"nın 2023 sonuçlarını yayınladı.

2023'TE TÜRKİYE'DE MUTLU OLAN SAYISI ARTTI, MUTSUZ SAYISI AZALDI
TÜİK verilerine göre, yurt içinde mutlu olduğunu söyleyen 18 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı 2022'de yüzde 49,7 iken yüzde 3'lük bir artışla 2023'te yüzde 52,7'ye yükseldi.

Mutsuz olduğunu beyan eden bireylerin oranı ise 2022'de yüzde 15,9 iken yüzde 2,2'lik bir düşüşle 2023'te yüzde 13,7'ye geriledi.

Kendi geleceklerinden umutlu olduğunu beyan eden bireylerin oranı 2023'te yüzde 67,1 oldu

MUTLU SAYISI ERKEKLERDE YÜZDE 3,8 KADINLARDA YÜZDE 2,4 ORANINDA ARTTI
Mutlu olduğunu beyan eden erkeklerin oranı, 2022'de yüzde 46,5 iken yüzde 3,8 artışla geçen yıl yüzde 50,3'e çıktı. Kadınlarda ise bu oranın söz konusu dönemde yüzde 52,7'den yüzde 2,4 artışla yüzde 55,1 yükseldiği belirlendi.

Evli bireylerin, evli olmayanlara göre daha mutlu olduğu tespit edildi. Mutlu olduğunu belirten evli bireylerin oranı, geçen yıl yüzde 56,4 iken evli olmayanlarda bu oran yüzde 45,8 olarak gerçekleşti.

Evli olanların mutluluk düzeyi cinsiyete göre incelendiğinde, evli erkeklerin yüzde 53,2'sinin, evli kadınların ise yüzde 59,5'inin mutlu olduğu hesaplandı.

18-24 YAŞ ARASI MUTLULUK ORANI ARTARKEN 55 YAŞ ÜSTÜNDE AZALDI
Yaş gruplarına göre mutluluk düzeyi incelendiğinde, 18-24 yaş grubunda mutluluk oranı 2022'de yüzde 47,9 iken 2023'te 6,1 puan artarak yüzde 54 oldu.

Mutluluk oranının 55 ve daha yukarı yaştaki bireylerde ise azaldığı gözlendi. Mutluluk oranının 55-64 yaş grubunda bir önceki yıla göre 2,8 puan azalarak 2023'te yüzde 49,7 olduğu belirlendi. 65 ve daha yukarı yaştaki bireylerde ise oran 2022'de yüzde 57,7 iken geçen yıl 1,7 puan azalışla yüzde 56'ya düştü.

MUTLULUK KAYNAĞI KİŞİLERDE AİLE, DEĞERLERDE SAĞLIK İLK SIRADA YER ALDI
Bireylerin mutluluk kaynağı olan kişiler incelendiğinde, kendilerini en çok ailelerinin mutlu ettiğini belirtenlerin oranı geçen yıl 69,9 olurken bunu yüzde 15 ile çocuklar, yüzde 5,4 ile kendisi, yüzde 3,8 ile eşi, yüzde 2,9 ile annesi/babası ve yüzde 1,8 ile torunları takip etti.

Bireylerin mutluluk kaynağı olan değerler incelendiğinde, kendilerini en çok sağlıklı olmanın mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı, 2023'te yüzde 69,5 ile ilk sırada yer aldı. Bunu, yüzde 13,2 ile sevgi, yüzde 9,2 ile başarı, yüzde 5,3 ile para ve yüzde 2,6 ile iş izledi.

KAMU HİZMETLERİNDEN MEMNUNİYETTE İLK SIRADA ASAYİŞ YER ALDI
Kamu hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri incelendiğinde, 2023'te asayiş hizmetlerinden memnun olduğunu beyan edenlerin oranı yüzde 74,6 ile ilk sırada yer alırken bunu yüzde 68,2 ile ulaştırma, yüzde 65,4 ile sağlık, yüzde 61 ile Sosyal Güvenlik Kurumu, yüzde 58,6 ile adli hizmetler ve yüzde 57,7 ile eğitim hizmetlerinden memnuniyet takip etti.

ÜLKENİN EN ÖNEMLİ SORUNU HAYAT PAHALILIĞI
2023'te ülkenin en önemli sorunu olarak hayat pahalılığı yüzde 33,8 ile ilk sırada yer aldı. Bunu yüzde 16,5 ile eğitim, yüzde 13,4 ile yoksulluk izledi.

Geleceklerinden umutlu olduğunu beyan eden bireylerin oranı 2023'te yüzde 67,1 oldu. Erkeklerin geleceklerinden umutlu olma oranının yüzde 67,2 olduğu hesaplanırken kadınlarda bu oranın yüzde 67,1 olduğu görüldü.

Bireylerin hayatlarını bir bütün olarak düşündüklerinde hissettikleri yaşam memnuniyet düzeyini hesaplamak amacı ile "hiç memnun olmayanlar için sıfır", "çok memnun olanlar için 10" arasında bir değer alınarak ortalama hesaplandı. Bireylerin ortalama yaşam memnuniyet düzeyi 2022'de 5,5 olurken 2023'te 0,2 puanlık artış ile 5,7'ye çıktı. Erkeklerde ortalama yaşam memnuniyet düzeyinin geçen yıl 5,6, kadınlarda ise 5,8 olduğu belirlendi.

EMEKLİLER NİYE MUTSUZ?
10 bin TL maaş alan milyonlarca emekli, 15 bin TL'yi geçen açlık sınırın altında eziliyor. Oysa 2003 yılında en düşük 4a emekli maaşının asgari ücrete oranı 1,47 idi. Yani, en düşük emekli maaşı asgari ücretin 1,5 katı idi. 2023 yılının ikinci yarısında ise bu oran 0,66’ye geriledi. Yani, en düşük emekli maaşı asgari ücretin üçte ikisi yapıyor.

2016 yılında 4a en düşük emekli maaşı net asgari ücretten daha düşük hale geldi. Asgari ücret bin 301 lira olurken emekli maaşı bin 265 lira oldu. Böylece en düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı 1’in altına düşerek 0,97 oldu.

Sonraki yıllarda da bu durum benzer eğilimde sürdü. Asgari ücret, en düşük emekli maaşından yüksek seyretti.

2001 yılında asgari ücretin 1,6 katı olan en düşük emekli maaşı, 22 yıl sonra net asgari ücretin 0,6 katına düştü.

Bu oran 2003 yılındaki gibi kalsaydı, Ocak 2024 itibarıyla emekli maaşı 27 bin TL olacaktı.

Emeklilerin maaşlarının her geçen yıl erimesinin önünü açan 5754 sayılı kanun, 1 Ekim 2008’de getirildi ve emekli maaşı, asgari ücret karşısında ciddi şekilde eridi.
Gayrisafi yurt içi hasıladan emeklilere ayrılan pay yıllar geçtikçe azaldı. Gayrisafi yurt içi hasıladan 2010’da yüzde 6,8’i emeklilere ayrılırken bugün yalnızca yüzde 4,5'i ayrılıyor. Bu rakam örneğin Almanya’da yüzde 13 civarında, komşumuz Yunanistan’da ise yüzde 16’nın üzerinde.

SGK’nin Eylül 2023 verilerine göre emekli sayısı dosya bazında 14 milyon 958 bin 820; kişi bazında ise 15 milyon 751 bin 971.

Emeklilerin 9,98 milyonu 4a’lı. 2,68 milyonu 4b; 2,29 milyonu ise 4c türünden emekli.