11 Eylül 2001'deki karanlık eylem sonrası dönemin ABD Başkanı George W. Bush'un ifadesiyle İslam ülkelerine yönelik 'Haçlı Seferi' başlatan Evanjelik-Siyonist güçler Afganistan'ı işgal etti.

El-Kaide'ye karşı operasyon bahanesiyle Afgan topraklarında ardı ardına katliamlar gerçekleştiren Pentagon ve CIA, insansız hava araçlarıyla sivillere yönelik ilk saldırılara da burada imza attı. 

Amerikan güçlerinin Afganistan'a yerleşmesiyle birlikte bu ülkede uyuşturucu üretimi istikrarlı biçimde artış gösterdi. Haşhaş tarlalarından elde edilen mahsûlün Amerikan istihbaratçılarının kontrolünde dünyaya pazarlandığı ve elde edilen milyarlarca dolar gelirin yeryüzünde ABD destekli terör örgütlerinin finanse edilmesinde kullanıldığı iddiaları yıllar içinde sık sık gündeme geldi. 

HAŞHAŞ ÜRETİMİ YÜZDE 95 AZALDI

İşgalin 20. yılında ABD askerlerinin Afganistan'ı terk etmesiyle birlikte yönetimin yeniden Taliban'a geçmesi uyuşturucu üretimi açısından çarpıcı sonuçlar doğurdu. Amerikalılar ve işbirlikçilerinin olmadığı ülkede afyon ekimi ve üretimi yüzde 95 oranında düşüş gösterdi. 

Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) verileri, Amerikan askerlerinin terk ettiği ülkede uyuşturucu üretiminin hızla düştüğünü gözler önüne serdi. Taliban iktidarıyla birlikte ekimi ve üretimi yasaklanan afyon, 2023 yılında 2021'e göre yüzde 95 oranında azaldı. 

UNODC raporları, Afganistan genelinde haşhaş ekilen arazi büyüklüğünün 233 bin hektardan 10 bin 800 hektara düştüğünü ortaya koyuyor. Amerikalılar terk etmeden hemen önce ülkede Afyon arzı 7 bin ton civarındaydı. Bu rakam 2022'de 6 bin 200 tona düştü. 2023'te ise 333 tona indi. Afyon ekimi genellikle Helmand, Kandahar, Nimroz, Uruzgan ve Zabul'dan oluşan güneybatı eyaletlerinde yoğunlaşıyor. 

GELİR KAYBI TELAFİ EDİLMELİ 

Ancak afyon üretimindeki bu çarpıcı düşüş, kısa vadede çiftçiler üzerinde birtakım şoklara yol açtı. 2022 hasadı için tahminen 1,3 milyar dolar gelir elde eden haşhaş çiftçileri, uyuşturucu hammaddesi olan afyon sakızı için 2023'te sadece 110 milyon dolar gelir elde etti. 

UNODC İcra Direktörü Ghada Waly, "Bu, yasadışı afyon pazarına ve bunun hem yerel hem de küresel olarak neden olduğu hasara karşı uzun vadeli sonuçlara ulaşmak için gerçek bir fırsat sunuyor. Aynı zamanda, özellikle Afgan halkı için ele alınması gereken önemli riskler var" diyor.

Ani gelir kaybından ötürü sıkıntı yaşayan Afgan çiftçilerinin insanî yardıma ihtiyaç duyduğuna dikkat çeken Waly, "Afgan çiftçilerine afyondan uzak durarak yeni fırsatlar sağlamak için sürdürülebilir geçim kaynaklarına yönelik güçlü yatırımlara şiddetle ihtiyacı var" değerlendirmesi yaptı.

KABİL-LONDRA HATTINDA KOKAİN TRAFİĞİ

20 yıllık ABD işgali süresince Afgan çiftçiden alınan afyon sakızları özellikle İran sınırındaki tesislerde eroin ve kokaine dönüştürülüyor, burada kilogram fiyatı 7 bin dolar düzeyinde olan uyuşturucu, İngiltere'nin başkenti Londra'ya ulaştığında 50 bin dolara satılıyordu. Kabil-Londra hattında işleyen uyuşturucu ticaretinden aslan payını ise güzergâh boyunca terör örgütleri elde ediyordu