Coğrafi işaret tescilli ürünler, son dönemde sürekli   Türkiye gündeminde Anadolu'nun dört bir yanından benzersiz ürünlerimiz birbiri ardına coğrafi işaret tescili alıyor. Bu ürünlerin önemli bir kısmı da gıda  yiyecek  kategorisinde yer alıyor. Seydişehir Kaymakamı Sayın Deniz Pişkinin  Talebi üzerine Seydişehir  bölgesinde   böyle  bir   çalışma için ilk adım atıldı. 

Seydişehir Kaymakamlığı  Bünyesinde Oluşturulan  Seydişehir Coğrafi İşaret gurubu   İlk  toplantısını yaptı.  

Seydişehir Proje   sorumlusu Serap Caymaz ve Jeofizik Mühendisi Banu Yıldız ,Halk eğitim Müdürü Refik Dereli Müdür yardımcısı Mehmet Borazan   Eğitimci Kerime  Ağaçdelen  ,Gazeteci Hakkı  Balcı  Fahri  Kubilay  ve Yaylacık Köyünden  İsmail Portakalcıoğlu   katıldı.

PEKİ COĞRAFİ İŞARET NEDİR? NE İŞE YARAR?

Belirgin niteliği, şöhreti veya özellikleri ile bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren ad veya işaretlere “coğrafi işaret” adı verilmektedir.

Ayırt edici özelliği ile ön plana çıkan ve bulunduğu bölge ile özdeşleşen doğal ürünler, tarım, maden ve el sanatları ile sanayi ürünlerine verilen coğrafi işaretler, ün kazanmış ürünleri temsil etmektedir. Coğrafi işaret bir meyve, taş, kumaş, halı, yiyecek gibi herhangi bir nedenle ün kazanmış ürünlere verilebilmektedir. Örneğin; Akçaabat köftesi, Kırkağaç kavunu, Malatya kayısısı, Eşme yörük ki̇li̇mi̇, Eski̇şehi̇r lületaşı, Şile bezi gibi ürünler coğrafi işaretlidir.

 

Coğrafi işaret; menşe adı ve mahreç işareti olmak üzere iki şekilde değerlendirilmektedir. CarrefourSA, geniş bir coğrafi işaretli ürün yelpazesine sahip. Bunların arasında; Safranbolu Lokumu, Erzurum civil peyniri, Kars kaşarı, Çorum leblebisi gibi daha birçok ürün bulunmaktadır. CarrefourSA’daki coğrafi işaretli ürünlerle yöresel yemekler hazırlayabilir, sevdiklerinize özel sunumlar yapabilirsiniz.

Menşe adı nedir?

Ürünün üretimi, işlenmesi ve üretim aşamasında uygulanan tüm işlemlerin tamamı, sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşiyorsa coğrafi işaret menşe adını almaktadır. Menşe adını alan ürün tanımlanan yerde üretilmesi gerekir. Çünkü ürünün niteliklerini kazandıran yörenin kendisidir.

Türk Patent ve Marka Kurumu’nda kayıtlı 117 adet menşe adı almış ürün bulunmaktadır. Menşe adı almış en bilinen ürünler; Eskişehir lületaşı, Şanlıurfa biberi, İzmit pişmaniyesi, Aydın inciri, Diyarbakır karpuzu, Isparta gülü, Kars kaşarı, Finike portakalı, Ezine peyniridir.

Mahreç işareti nedir?

Ürünün mahreç işareti alması için; ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az birinin sınırları belirlenmiş coğrafi alanda gerçekleşmesi yeterlidir. Mahreç işaretli ürünün özelliklerinden en az birinin yöre ile ilgili olması şarttır. Mahreç işaretli ürün, menşe adı almış bir üründen farklı olarak yöre dışında da üretilebilmektedir. Ancak üretimde; ürün kalitesinin aynı olması için coğrafi bölgeye ait yöntemlerin kullanılması gerekir.

Türk Patent ve Marka Kurumu’nda kayıtlı 235 adet mahreç işareti almış ürün bulunmaktadır. Mahreç işareti almış en bilinen ürünler; Adana Kebabı, Afyon pastırması, Balıkesir höşmerim tatlısı, Zile pekmezi, Şile bezi, İzmir lokması, Safranbolu Lokumu, Çorum Leblebisi, Nizip zeytinyağı, Diyarbakır örgü peyniri, Erzurum civil peyniridir.

Ürünlere neden coğrafi işaret verilir?

Ürünlere coğrafi işaret verilmesinin amacı, üretimi ve kaynağı bakımından özel yerel nitelikleri bulunan ürünlerin korunmasını sağlamaktır. Ürünün doğal olması, geleneksel izler taşıması, sürdürülebilir kalite ve bölgesel kalkınma açısından uluslararası pazarda rekabet ortamı yarattığı için coğrafi işaretler önemli bir yere sahiptir. Coğrafi işaretin amacı; bir ülkenin milli ve kültürel değerlerin korunmasını sağlamaktır.

Coğrafi işaret başvurusunu kimler, nasıl yapabilir?

Bir ürünün üreticisi olan gerçek veya tüzel kişiler, tüketici dernekleri, ürünün konusunu ve coğrafyasını ilgilendiren kamu kuruluşları Türk Patent Enstitüsü’ne coğrafi işaret başvurusunda bulunabilmektedir. Coğrafi işaretin başvuru şartlarını sıralamak gerekirse;

Coğrafi işaret başvurusu için başvuru dilekçesi düzenlenir.

Menşe adı ya da mahreç işaretine ait örnek sunulur.

Başvuru ücretinin ödendiğini gösteren belge hazırlanır.

Ürünün tanımı yapılır ve isteniyorsa hammaddenin fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ve benzeri özelliklerini açıklayıcı teknik bilgiler ve belgeler hazırlanır.

Ürünün üretim tekniği, yerel özel üretim teknikleri ile ilgili bilgiler hazırlanır.

Yöre, alan veya bölgenin coğrafi sınırlarını açıkça tanımlayan ve belirleyen bilgiler hazırlanır. Harita bilgisi verilir.

Ürünün neden menşe ya da mahreç işareti alması gerektiğini açıklayan bilgiler hazırlanır.

Ürünün kalitesinin denetleme biçimi ayrıntılı olarak açıklanmalıdır.

Tescillenecek menşe adı ya da mahreç işaretinin kullanım biçimi, markalaması ve etiketleme şekilleri ayrıntılı bir şekilde açıklanmalıdır.

Türkiye’de kaç çeşit coğrafi işaretli ürün var?

Türk Patent ve Marka Kurumu kayıtlarına göre; Türkiye’nin 352 adet coğrafi işaretli ürünü bulunmaktadır.