إرادة الخير للغير
"İradet -ül hayri lil ğayri"
Nasihat,başkası için hayır dilemektir.
Rasulullah efendimiz bu konuda şöyle buyurmuştur:
"Din nasihattır,din nasihattır,din nasihattır"
Sahihi Müslim Hadis no:55.
Nasihat da dinin direğidir.Bu mübarek söz;
"Hac Arafattır"
Nesai Hadis no: 3016 hadis-i şerifine ve mübarek sözüne
benzer.
Yani hacı olmak için kişi nasıl Arafatta
belli bir yerde,belli mekan ve zamanda
ihramlı olarak bulunmas şart ise, İslam dini'nin ayakta, durması ve hayatiyetini devam ettirip
kimliğini koruması için de nasihat şarttır ve hayatı bir önem taşımaktadır.
Nasihat ile ilgili bazı hususları vardır, mesela;
1-) Kim kime nasihat edecek?
2-) Nerde ve ne kadar
nasihat edecek?
3-) Ne zaman nasihatı icrâ etmelidir?
4-)Hangi konuda
nasihat etmelidir?
5-) Nasihat ederken nasıl bir üslub kullanmalı?
6-) Özel olarak birisine nasihat ederken İkisi
basbaşa mı olmalı yoksa kalabalık içinde mi olmalı?
7-) Doğası itibariyle ağır olan nasihatı yaparken, doğruları ağır olmasın diye basit kalıplarla ve ifadelerle yapmalıdır.
Bir Abbasi halifesine nasihat eden ve mübalağa eden bir alime halife şöyle demiştir:
Yüce Allah musa'yı ve Harun'u firavuna gönderirken ona yumuşak söylemelerini emretti, sen Musa'dan ve Harun'dan daha iyi değilsin herhalde ben de firavundan daha kötü değilim,bana biraz yumuşak anlat.
Onun için şöyle demişler:
النصح ثقيل فلا تجعله جبلا ولا ترسله جدلا
Ennushu sakîylün fe lê tec'alhu cebelen ve lê tursilhu cedelen
Nasihat ağırdır, onu dağ gibi ağırlaştırma ve mücadele ile münakaşaya yol açacak şekilde de yapma.
8-) Bir insan nasihat ederken münakaşa ve mücadele kapısının açılmasına sebeb olabilirim diye dikkat etmelidir, nasihat eden kişi nasihat ederken iyi bir ruh hali icinde olmalıdır,nasihatının
olumlu sonuçlarını ve olgun semerelerini görünce kendi kendine pay biçmelmelidir, karşıdaki istifade etti diye sevinmeli ama bunu kendinden bilmemelidir.
9-) Kendini başkasına nasihat makamında görmemeli- ki bu en doğru olanıdır-yoksa
nasihatı zahiren fayda
vermezse yine kusuru karşı tarafta değil, kendinde aramalıdır.
Herkese aynı dili aynı, üslubu kullanmamalı, herkese makamına ve konumuna göre
layık olduğu gibi hitap etmelidir.
O'na salât ve selâm olsun Rasulullah efendimiz
"Din nasihattır" buyurunca kime diye sorana "Allah'a, Kitabına,Rasulune müslümanların
idarecilerine ve tüm müslümanlaradır" buyurmakla neyi kasdetti?
Âlimler bu hususta ne gibi izahlar yaptılar,nasihat yapacak olan kişi buna da vakıf olmalıdır ki nasihatı hedefe ulaşsın.
Şübhesiz İslam dininde
büyük bir rükün
olan NASİHAT'ı
anlamak,yapmak ve hayırlı sonuçlarını elde etmek için bütün bunlar önemlidir.
Elbette bu ve daha başka sorulara Kur'an'ı Kerim'in ve Rasulullah efendimizin parlak sünnetinin,değerli âlim ve irşad erbâbının doyurucu,yol gösterici,
irşad edici cevapları vardır.
Yüce Allah bizlerin ve bütün mümin kardeşlerimizin İslam'ın büyük bir rüknü olan nasihat etme, nasihat dinleme ve gereğini yapma hususunda
lütfu ve keremiyle hissemizi ve nasibimizi bol eylesin.Amin.
Ahmet ÖZKAN
18 Mart 2023 C.tesi