Milat’ta değerli eğitimci ve bilim adamı Prof. Sefa Saygılı, Taylandlı bir iş adamının görüşlerini yazdı: “Okullar çok uzun süre öğrenciyi oyalıyor, hayatın problemlerini çözmeyi öğretmiyor.”
Ben de Konya’da okul kuran bir iş adamının görüşlerini aktaracağım. Türkiye’nin asıl meselesi gençlere meslek öğretilmesi. Genç işsiz oranı % 24. Her 4 gençten biri işsiz. Bakanlık, üniversite kapısına genç işsiz yığmaya son verecek adımlar atmalı. Konyalı iş adamı şöyle diyor:
“Sayın Ali Erkan Kavaklı; yazılarınızı takip ediyorum. Milli Eğitim Bakanlığı neden 4 sene meslek öğretemez başlıklı yazınızda eğitimdeki en önemli bir konuya parmak bastığınız için teşekkür ederim. (7 Mart 2019 tarihli Yeni Akit) Çok önem verdiğim konuyu gündeme taşıdığınız için düşüncelerimi paylaşmak istedim.
Ben meslek lisesi mezunuyum, makine mühendisiyim. Meslek lisesine girmek için sınava girdim. Makine ressamlığı bölümünden başarı ile mezun oldum. Sene kaybetmeden üniversiteyi kazandım, dört yılda da mezun oldum.
Başarılı bir iş hayatım oldu. 69 yaşındayım kendi iş yerim var. Ticaret yapıyorum. İş yerimde çalıştıracak yetenekli, başarılı eleman bulamıyorum. Üniversite mezunları yeterli değil. İçlerinde uygun gördüklerimi üç ay eğitime tabi tutuyorum. Başarılı olursa işe başlatıyorum.
Bu uygulamayı kabul eden aile, veli ve genç çok az.
Bugünkü gençlik ve aileler az emek çok para ve rahat iş arıyorlar, iş beğenmiyorlar.
Devlet iş garantili proje meslek liseleri, Model Meslek Liseleri açmalı.
4 yıllık eğitimden sonra ikinci ve üçüncü 4 yıllık eğitimin tüm liselerini meslek lisesi yapmalı. Yarım gün ders, yarım gün atölye olmalı.
Ayrıca yaz tatilinde iki ay okulda staj yaptırmalı.
Lise 10 ve 11. sınıflarda yaz tatilinde herhangi bir iş yerinde zorunlu staj yaptırmalı ve yerinde denetlemeli.
ÖĞRETMENLERİ DONANIMLI
YETİŞTİRMELİ
Bu çocukları eğitecek ve öğretecek donanımlı öğretmen yetiştirmeli. Okullarda çocuklara çalışmayı öğretmeliyiz. Disiplinli ve güzel ahlaklı yetiştirmeliyiz.
Her mesleğin meslek lisesi olmalı. Uygulamalı eğitimi tamamlayan 12. sınıftan mezun olurken iyi bir meslek sahibi olarak mezun olmalı.
Doktor, mühendis, avukat, öğretmen, kaymakam, vali, yazar, ressam, müzisyen, tiyatrocu, yönetici, mali müşavir ve diğer tüm mesleklerde ihtisas sahibi olmak isteyenler üniversite ihtisası kazanmalı. O zaman ülke her alanda kalkınır, bütün insanlarımız meslek sahibi olur.
Bunların detaylarını anlatmak çok uzun sürer. Bunları yaparken de piyasa, sanayi iş birliği ile yürütülmeli.
Tüm bunları yaparken ahilik müessesesini yeniden hayata kazandırmış oluruz. Meslek ve meslek ahlakını birlikte öğretmeliyiz.
Meslek liselerinde mutlaka döner sermaye olmalı.
Tüm meslek liselerinde belli sınıf ve seviyedeki öğrenciler piyasaya entegre olmalı, iş yapabilmeli, işini beğendirmeli, sorumluluk almalı, yaptığı işin kalite kontrolünün yapılmasını sağlamalı, sonuç kabul edilebilir olmalı. Bu dönemde öğrencinin hataları, eksiklikleri minimize edilirse çocuklarımız meslek sahibi olur.
MESLEK LİSELERİNİN HANDİKAPLARI
Meslek liseleri ikinci sınıf okullar olarak lanse edilirse çocuklar meslek öğrenemez.
Meslek liselerine amele okulu denirse öğrencilerin psikolojileri bozulur, kendini ikinci sınıf vatandaş olarak görürse meslek öğrenemez.
Tüm okullarda disiplinin olmadığı gibi meslek liselerinde de disiplin olmazsa meslek öğrenemez.
Meslek lisesi öğretmenleri yeterli kalitede olmazsa meslek öğretemez.
Aileler, veliler benim çocuğum meslek öğrensin demiyor. Benim çocuğum masa başında memur olsun, rahat bir iş olsun hemen de iş bulabilsin diyor. Böyle bir ailenin çocuğu meslek öğrenemez.
Benim çocuğum doktor olsun, mühendis olsun, avukat olsun, hâkim olsun, savcı olsun, kaymakam olsun, vali olsun diyor ve uygulama yaptırılmıyorsa bizim çocuğumuz meslek sahibi olamaz.
Biz çocuklarımızı küçük yaştan çalıştırmaya alıştırmazsak çocuklarımız sanatkâr olamaz ve meslek öğrenemez.
Devlet meslek liselerini cazip hale getirmezse çocuklarımız meslek öğrenemez.” ABDULLAH TÜRKYILMAZ (Türmak Eğitim ve Kütür Vakfı Başkanı Türmak Okulları Kurucusu – KONYA)
Not: Abdullah Türkyılmaz’a çok teşekkür ederim. Ümit ederim Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk okur, organize sanayi bölgelerindeki meslek liselerini yaygınlaştırır. (2019 yılı itibarıyla organize sanayi bölgelerindeki 72 meslek lisesi ve 32 mesleki eğitim merkezinde 56.334 öğrencisi var, tüm mesleki ortaöğretim öğrencilerinin yaklaşık % 3’ünü oluşturur.)
Bakanlığın, herkes Anadolu Lisesine gidebilir açıklamaları meslek liselerine giden öğrenci sayısını azalttı. Üniversitelerin önündeki yığılmayı artırdı. Çözüm Anadolu Lisesi değil, lise mezunlarının üçte biri üniversite ve yüksekokullara giriyor, 18 yaşındaki çocuğa meslek öğretmek zor, 12 senede bir meslek öğretememek ayıp.
Meslek liseleri öğrenciyi 4 sene sınıfta tutmayı bir tarafa bırakmalı, uygulamalı eğitime geçmeli.
