Pazar günü ÖSS sınavı var. Bu sene 10 binden fazla öğrenciyi motivasyon ve başarı konferansı verdim. Maratonun son günlerinde onları yalnız bırakmamak için bu satırları yazıyorum.
Her şeyden önce bu sene ÖSS?yi girenler hayli şanslı. Birçok lise bu yıl mezun vermiyor. Üniversitelerin kontenjanları % 25 oranında artırıldı. Hükümet üniversitesiz il bırakmadı, yeni üniversiteler açılıyor.
Böylesine önemli bir sınavda heyecan duymamak mümkün değil. Ama heyecan duyularak yapılan işler, daha zevkli olur. İşi ciddiye alır ve daha iyi yapmaya çalışırız.
Aşırı heyecan stres meydana getirir. Buna fırsat vermemek lazım. Aslında yönetebilirseniz stresin de faydalı olduğunu söyleyeceğim.
Stres arabadaki fazla hız gibidir. Arabayı iyi yönettiğiniz takdirde kaza meydana gelmez ve çabuk yol alırsınız. Ama direksiyon hâkimiyetini kaybederseniz kaza olur.
Stresi yönetmek için çözümler üretin. Kendinizi sınav heyecanına terk etmeyin. Zihninizdeki heyecana esir olmayın. Zihninizi siz yönetin. Kendinizi faydalı çalışmalarla meşgul edin.
Stresi yenmek veya yönetmek için şöyle bir yol takip edebilirsiniz:
1. Maratonda son dakika bile önemlidir. Henüz elimizde bugün ve yarın var. Son bir ÖSS denemesi yapabilirsiniz. Geçen senelerde çıkan sorulara göz atmakta fayda var.
2. Eksik kalan konuları çalışabilir, tam olarak emin olmadığınız konulara bakabilir, pekiştirilmesini istediğiniz konuları tekrarlayabilirsiniz.
3. Önemli formülleri, bilgileri, prensipleri ?turlama metodu? ile tekrarlayın.
4. Kendinizi yormayacak bir çalışma temposuyla ?oyun oynar gibi?, ?bisiklet biner gibi?, ?salıncakta sallanır gibi?, ?dondurma yer gibi?, ?çikolata yer gibi? soru çözebilirsiniz.
5. Her sınav harika bir fırsattır. Aslında sınav heyecan meydana getirmez. Eğer sınava çok iyi bir şekilde hazırlanmışsanız, konuları bitirmişseniz, kendinize bir hedef belirlemiş ve o hedefe ulaşabilecek şekilde hazırlanmışsanız; bu sınav sizin için harika bir fırsattır. Kazanmak istediğiniz okula girme şansınız, ayağınıza kadar gelmiştir. Siz de bu fırsatı değerlendireceksiniz. Pazar günü sizin için harika bir gün olacak.
Ama yeterince hazırlanmamışsanız, çevrenizin aşırı beklentileri varsa, siz bu beklentileri karşılayacak bir çalışma yapmamışsanız strese kapılabilirsiniz. Sınava istediğiniz şekilde hazırlanmamışsanız da stresi yönetebilirsiniz.
Şöyle düşünmekte fayda var: Bu sınav, benim için iyi bir deneme olacak. Hangi konulara yeterince çalıştığımı, hangi konularda eksiğim olduğunu göreceğim. İstediğim sonucu alamasam bile önemli değil, tecrübe sahibi olacağım. Gelecek sefer neler yapmam gerektiğini belirlemiş olacağım. Bu sınavda kazanacağım tecrübeyle kolları yeniden sıvar ve istediğim sonucu almak için yeniden hazırlanabilirim. Ders çıkarılan deneme, başarılı bir denemedir.
6. Okumaya zaman ayırın. Okumak, iyi bir zihin antramanıdır. Canınız test çözmek istemiyorsa kitap okuyun. Özellikle deneme ve düşünce türü metinleri seçmenizi öneririm. Sınav tecrübeleri, başarı ve motivasyon teknikleri, başarı hikâyeleri anlatan kitapları tavsiye ederim. Türkçe sorularının yanı sıra tarih, coğrafya, sosyoloji, felsefe, biyoloji soruları da Türkçe sorularının hazırlandığı mantıkla soruluyor. Okumak, okuduğunu anlamak, metni yorumlamak, metne uygun veya aykırı fikirleri bulmak, bu soruları çözmede önemli. Hızlı okumak ve okuduğunu doğru anlayıp yorumlamak, neredeyse soruların % 50?sinden fazlasında başarı getiriyor.
7. Heyecan verici tartışmalardan, sinir bozucu şakalardan ve konuşmalardan uzak kalın. Tansiyonu yükselten televizyon programları ve bilgisayar oyunlarını terk edin.
8. Önemli konuları yatmadan önce çalışın. Bilgiyi en az unutturan etkinlik, uykudur. Mutlaka hafızanızda kalmasını istediğiniz konuları yatmadan önceki 15-20 dakika içinde tekrarlayın.
9. Sınava en iyi bildiğiniz derslerden başlayın. Güçlü ve zayıf olduğunuz dersleri ve konuları önceden belirleyin. Beyin kolaydan zora, basitten karmaşığa doğru çalışmayı sever. Beyin, ödül sistemi ile çalışır. İlk başladığınız soruyu çözüp sonuç aldığınız zaman beyin, ?dopamin? dediğimiz bir sıvı salgılayarak başarıyı ödüllendirir. Böylece moraliniz yükselir. Zor sorular karşısında vakit kaybetmeyin. Vakit alacak sorulara bir çizgi atıp geçip. Vaktiniz kalırsa sonra tekrar dönersiniz. Sınavda zamanla yarıştığınızı unutmayın.
10. Dua stresin panzehiridir. Dua edin ve hayırlı neticeyi Rabbimizden isteyin. Biz çalışırız, neticeyi Allah verir. Sınav öncesi bildiğiniz bütün duaları okuyun. Özellikle yedi Ayetelkürsi, Fatiha, İhlas, Felak, Nas surelerini okuyun.
Sınav yerini sınav gününden önce gidip görün. Sınav akşamı zamanında yatın. Uykunuz gelmiyorsa süt için, yoğurt veya meyve yeyin ve kitap okuyun. Sevdiklerinizle sohbet edin. Uyuyana kadar okuyun.
Sınav günü hafif bir duş alın, hafif kahvaltı yapın. Tatlı yeyin. Sevdiğiniz biriyle sınav yerine gidin. Sınav belgelerini ve malzemelerini bir gün önceden hazırlayın. Gerekli tedbirleri alın. Sınavın sizi hedefinize ulaştıracak önemli bir fırsat olduğunu hatırlayın.
Değerli maratoncular, ayağınıza gelmiş bu fırsatı iyi değerlendireceğinizi ümit ediyor, hepinize Allah?tan başarılar diliyorum.