Prof. Charles Nelson 20 yıldır çocuklarda beyin gelişimi üzerine çalışan, tecrübeli bir araştırmacı. Ekibiyle Bükreş’te yetim çocuklar üzerine 13 yıl süren bir çalışma yürüttü. Araştırmadan elde edilen ürkütücü sonuçları yayınladı.(Der Spiegel, 17.2.14.s.125)
Araştırma 6 aylık ile 2.5 yaş arasındaki 136 çocuğu kapsadı. Yetim çocukların yarısı, koruyucu aileye verildi diğer yarısı devlet bakım evinde kaldı. Bükreş devlet yetimhanesinde büyüyen çocukların ihmal sonucu, önemli ruhsal ve zihinsel kayıplar yaşadığı tespit edildi.
Yetimhanede büyüyen çocuklardaki en önemli kayıplar:
A.Yetim çocukların IQ’sü ortalama 74. Nerdeyse ruhsal engelli çocuklara eşit. Çocukların beyinleri yeterince gelişmiyor. 8 ile 11 yaşındaki yetimhanede büyüyen çocuklarının beyin yapısı şok edici şekilde anormal ve gelişmemiş bulundu.
B. Dil gelişimi daha da kötü. Kelime hazineleri, dil bilgisi, anlama yetenekleri, yaşıtlarına göre daha az gelişmiş.
C. İlerleyen yaşlarda çocukların ruhsal yeteneği, telafi edilemeyecek ölçüde kayboluyor. Ruhsal gelişme çok büyük zarar görüyor. Kötü muameleler, cinsel tacizler çocukları ruhen yıkıyor.
D. Zihinsel az gelişmişlik daha sonraki ilgilenmeler tam olarak düzeltilemiyor. Beynin gri cevheri, sinir hücrelerinin gövde ve akson ve dentrit denen kollardan meydana gelir. İlk iki yılda harekete geçirilemeyen ağlar, koruyucu ailede de istenilen verimlilikte geliştirilemez.
E. Beden bile yeterince büyümüyor, büyüme birçok sene gecikiyor, duyguları fakirleşiyor, sevinç ve heyecanlarını ifade edemiyorlar. Normal çocuklara göre depresyon, korku ve dikkat eksikliğini daha çok yaşıyor, başkaları ile dostluk kurmayı becermiyor, kolayca kaçırılabiliyorlar.
Koruyucu ailedeki çocuklardaki gelişme:
1. Koruyucu aileye verilen çocuklarda ruhsal aktivite yeteneği yeniden harekete geçiyor.
2. Kısa sürede çocukları dil yeteneği yaşıtlarından fark edilemeyecek kadar iyileşiyor. Çocuklar cesaretleniyor, konuşuyor, öğrenme gayreti içine giriyor.
3. IQ % 10 oranında yükseliyor fakat pek az çocukta yaşıtlarının seviyesine ulaşıyor.
4. Koruyucu ailede beyaz cevherdeki sinir ağları harekete geçiyor. Beyin yarım küreleri arasındaki bağlar da güçleniyor. Düşünme hücreleri sınırlı sayıda kalmasına rağmen, mevcut hücrelerin arasındaki sinaptik bağlantılar artıyor, yüksek zekâ gelişim formuna ulaşıyor. Uygun şartlarda birinci günde IQ’sü 90 olan bir bebeğin zekâsı, koruyucu aileye verildiği zaman şaşırtıcı bir şekilde artar, dört yaşına kadar 120’yi bulur.
Bilim adamlarının tahminlerine göre, ilk iki senede gelecekte kullanılacak olan devreler, beyindeki nöronlar arasında oluşturulur. Bu süreçte beyin kendisini geliştirecek ilgi ve uyarılara açtır. Beyin oksijene nasıl muhtaç ise, tecrübelere de o oranda muhtaçtır. Dışarıdan gelecek uyarmalar olmazsa nöronlar, kendi aralarında ağlar örmek yerine büzülür. MRI tarayıcıları ile bu süreç görülebiliyor.
Sosyal çevrenin fakirliği, çocuklardaki zihinsel gelişimi olumsuz etkiliyor. Nöronlar arasındaki sinaptik bağlantılar yeterince kurulmuyor. Çocuklarla yeterince ilgilenilmediği takdirde zihnin gelişimi olmuyor.
Koruyucu ailede de yetim çocukların nöronları istenilen kalınlıkta büyümüyor ama nöronlar arasındaki ve beyin yarım kürelerindeki bağlantılar güçleniyor, hücreler arasındaki bilgi alışverişi artıyor, zekâ yükseliyor.
5. Koruyucu ailede yetişen çocuklar kolay dostluklar kurabiliyor. Güvenli aile çevresi edindiği zaman IQ yükseliyor, ruhsal ve bedensel iyileşme başlıyor.
Araştırmacıların maymunlar üzerinde yaptığı deneyler de araştırma sonuçlarını teyit etti. Bir haftalık iken annesinden ayrılan yavru, sanki otistikmiş gibi büyüdü. Arkadaşlarıyla ilgilenmedi, kafesinin bir köşesinde herkesten uzak çömelip kaldı.
Bir aylık iken annesinden ayrılan yavru ise diğer maymunlarla dostluk kurdu, ağaçlara tırmandı, yalnızlığı tercih etmedi.
Çocukların zekâ, ruhsal ve sosyal gelişiminde ailenin yerini hiçbir şey dolduramaz.
Beyin Vitamini: Çocuklarımızı daha zeki ve daha ahlaklı yetiştirme metotlarını Hayat yayınları arasında çıkan yeni kitabım Çocuğumu Daha Zeki ve Ahlaklı Yetiştiriyorum’da ele aldım. Dehanı Keşfet Zekânı ve Hafızanı Geliştir, Beyin Gücünü Etkili Kullanma Sanatı adlı kitaplarda da zekâ ve beyin gelişim evrelerini anlattım. Okuyucularımıza tavsiye ederim. İletişim 444 24 14 ; www.kitapyurdu.com