Yaz Kur’an kursları başladı. Çocuklar yaz tatiline girdiler. Tatil rahatlığı yüreklerinde harman savuruyor. Cennetlik hocalar, cennete gitmek isteyen öğrencilerle yaz kurslarında buluşacak. Çocuklarımızın önce gönlüne sonra da zihinlerine girmek için çok güzel bir fırsat.
Beyin ömür boyu öğrenir. Bu sebeple tatilleri mutlaka değerlendirmeli. Allah, beynimizin hipokampus bölümünde bize her gün yeni hücre yaratıyor. Okuma, öğrenme, düşünme, araştırma, proje yapma, hayal kurma, yazı yazma, sanatsal faaliyetler gibi etkinlikler yaparsak beyin bu hücreleri görevlendiriyor, yeni bilgileri yeni hücreler üstleniyor, böylece yeni hücreler beyne dâhil oluyor. Beyin gençleşiyor ve dinçleşiyor.
Beyinde faaliyet olmazsa yeni hücreler sabun köpüğü gibi kaybolup gidiyor, yeni doğan beyin hücreleri israf ediliyor.
Bu sebeple Sevgili Peygamberimiz(sav), iki günü eşit olan ziyandadır, buyurmuş.
Yeni bir bilgi öğrenildiğinde, iyilik yapılıp sevap kazanıldığında, yeni bir keşif yapıldığında, yeni bir düşünce üretildiğinde beyin bu faaliyeti ödüllendiriyor.
Cenab-ı Hak, bize öğrenme programlı bir beyin vermiş, beynin öğrenmesi için kâinatı kitap gibi yaratmış ve Kur’an göndermiş.
Arkasından beynin gelişebilmesi için emir buyurmuş:
“Seni yaratan Rabb’inin adıyla oku! Oku o insanı bir kan pıhtısından yarattı. Oku, cömert Rabb’in sana bilmediğini öğretti.” (Alak suresi, ilk ayetler)
BEYİN ÖĞRENMEYİ ÖDÜLLENDİRİR
Yüce Allah, beyne öğrenmeyi ödüllendiren sistemler kurmuş. Yeni şeyler öğrenildikçe beyin dopamin, endorfin, serotonin denilen ve mutluluk veren sıvılar salgılıyor, beyin faaliyetlerini ödüllendirir.
Bu sebeple öğrenmek mutluluk verir. Beyin her türlü beyin faaliyetini ödüllendirir.
Beynin öğrenme kapasitesi sınırsızdır ve ömür boyu öğrenir.
Buna işaret eden Sevgili Peygamberimiz (sav) şöyle buyurur:
“Beşikten mezara kadar ilim öğreniniz.”
EĞİTİMDE DAYAK, ŞİDDET, TEHDİT, AZARLAMANIN YERİ YOK
Beyin ödül sistemi ile çalışıyor. Cenab-ı Hak, öğrenmeyi ödüllendiren bir sistem kurmuş. Sevgili Peygamberimiz (sav), çocuk eğitiminde ödül ve takdir sistemini tercih etti.
1. Çocuklara şefkatli ve merhametli davrandı.
2. Onları sevdi ve onlarla ilgilendi.
3. Onlara her gördüğü yerde selam verdi, değer verdi.
4. İlgilenilme sırasında çocuklara öncelik verdi.
5. Çocukları birbiri ile yarıştırdı, ödüllendirdi.
6. Çocuklara dua etti.
7. Her fırsatta onlara bir şeyler öğretti. At sırtında bile İbn-i Abbas (ra) kendisine şunları anlattığını nakleder:
“Bir gün Resulüllah’ın (sav) atının terkisinde idim. Birlikte bir müddet yol aldık. Sonra bana şunları söyledi: Ey yavrucuğum, sana bazı şeyleri öğreteyim. Allah’ı sev ki o da seni sevsin. Allah’ı seversen onu her zaman karşında bulursun. Bir şey isteyecek olursan Allah’tan iste. Yardıma ihtiyacın varsa ona başvur. Şunu bil ki insanlar bir araya gelip sana fayda vermeğe çalışsa ancak Allah Teâlâ’nın senin hakkında yazdığı kadarını yapabilirler. Zarar vermeye kalkışsalar gene Cenab-ı Hakk’ın senin aleyhine yazdığından başkasını veremezler. Artık kalemler kaldırıldı, sayfalar dürüldü. (Tirmizi, Sıfatü’l-Kıyamet, 95)
Peygamberimiz(sav), çocukların önce gönlüne girmiş, sonra zihinlerini fethetmişti. En Sevilen Öğretmen Hz. Muhammed(sav) adlı kitabı yazarken fark ettim; büyük, küçük, kadın,erkek herkes Sevgili Peygamberimize(sav), anam, babam, canım sana feda olsun Ya Rasulellah(sav), diyor. O herkesin gönlünü fethetmiş.
Gönlüne girebildiğimiz çocuğun zihnine girebiliriz. Sevdiğimiz çocuğu eğitebiliriz.
Eğitimde dayak, azar, ceza, şantaj ve tehdidin yeri yoktur.
Yaz kurslarda ödül sistemi kurmalı, çocukları bol bol ödüllendirmeli.
Günün en çalışkanları, haftanın en çalışkanları, dönemin en çalışkanları seçilmeli, ödüllendirilmeli.
Farklı ödül sistemleri bulmalı, mümkün olduğu kadar her öğrenciyi ödüllendirmeli.
Centilmenlik, çok ezberleyenler, manasını iyi öğrenenler, güzel ilahi söyleyenler gibi farklı katagoriler oluşturmalı. Kursa gelen herkeste bir meziyet bulmalı, her öğrenciye ödül vermeli.
Yıldız, dondurma, çikolata, şeker, kitap ödülleri vermeli. Ev ziyaretleri yapmalı, pikniğe gitmeli. Spor müsabakaları organize etmeli. Çocukları unutamayacakları hatırlarla evlerine göndermeli.
Zor öğrenen çocuklarla özellikle ilgilenmeli, onlarda övülecek bir meziyet bulmalı, takdir etmeli, ödüllendirmeli, gönüllerine girmeli.
Beyin Vitamini: Yaz Kur’an kurslarında görev alan değerli hocalarıma, anne ve babalara, Sevgili Peygamberimizin(sav) eğitim metotları ilgili olarak En Sevilen Öğretmen Hz. Muhammed(sav); Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed ve Öğretim Metotları (Abdulfettah Ebû Gudde), Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed ( Prof. Abdullah Özbek) adlı kitapları tavsiye ederim. Beynin öğrenme metotları ilgili olarak da Dehanı Keşfet Zekânı ve Hafızanı Geliştir, Beyin Gücünü Etkili Kullanma Sanatı(Prof. Sefa Saygılı, Doç. Ali Akben, A.Erkan Kavaklı) isimli kitapları okumalısınız. Çocuklarımızın yedeği yok, eğitim metot hatası kabul etmez. Çocuklarımızı sevdiğimizi, doğru eğitim metotları uygulayarak göstermeliyiz. (Nesil yayınevi kitaplarına ulaşmak için 0212-5513225; diğer kitaplar için www.kitapyurdu.com)
Teşekkür: Adana, Seyhan, Ceyhan, Pozantı, Karaisalı, Feke’de “yaz kurslarında öğretmenlik; çocukların gönlüne ve zihnine girme sanatı” konulu konferanslar verdim. Konferansları organize eden Kozan Müftüsü Bilal Başoğlu, Feke Müftüsü Ahmet Müjdeci, Ceyhan Müftüsü Nazmi Söğüt, Pozantı Müftüsü Ali Hayri Çelik, Seyhan Müftüsü Halil Uzun, Yuva-Kur Başkanı Necip Gazel, yardımcısı Akif Akkaya ve yönetim kurulu üyesi Taha Bey, yazar ve şair Adnan Kalkan ve emeği geçen bütün dostlara bin teşekkür ederim.